________________
૪૮
આવી દુખદ પરિસ્થિતિ સૂલટાવીને શ્રીમદ્ કહે છે તેમ –
જ્યાં જ્યાં જે જે યોગ્ય છે, તહાં સમજવું તે;
ત્યાં ત્યાં તે તે આચરે, આત્માર્થી જન એહ. આમ ગોઠવવાનો ભાલ નળકાંઠા પ્રયોગનો નમ્ર પ્રયાસ છે. એમાં કોનું. ક્યાં, કેવું સ્થાન, અને કોને, ક્યાં, કેટલી પ્રતિષ્ઠા આપવી એ વિવેક દૃષ્ટિથી નિર્ણય કરીને તે પ્રમાણે તેનો અમલ કરવા-કરાવવાનો હોય ત્યાં પ્રત્યક્ષ પરોક્ષ પ્રેરણા કે માર્ગદર્શન આપવાપણું પણ આવે અને સાધુજીવનની મર્યાદા સાચવીને મુનિશ્રી તે આપતા. અને એનો અમલ સંસ્થા કરતી. એમાં કોઈ વખત આમ સમજફેર કે ગેરસમજ પણ થતી. સરગવાળા સમાણી ગામના બંધની હજાર હેક્ટર ખાર પડતર જમીનની ગૂંદી આશ્રમ પછાત વર્ગના મજૂરોની સહકારી મંડળી બનાવી હતી. ૧૯૭૩-૭૪ની સાલમાં તે વખતના ગવર્નરના સલાહકાર શ્રી સરીનના હાથે એ જમીન ખેડાણનું ઉદ્ધાટન હતું. શિયાળ મજૂર સહકારી મંડળીના સેક્રેટરી વાઘરી કાવાભાઈ રણછોડભાઈના પ્રમુખસ્થાને આ મેળાવડો હતો. ભોળાદના વાઘરી આગેવાન શ્રી ભૂરાભાઈ પણ મંચ પર બેઠા હતા. પ્રદેશના ઉજળિયાત ગણાતા વર્ગના આગેવાનો નીચે બેઠા હોય તે તો આ જોઈને સમસમી ઊઠે ને? પણ આમ આગ્રહો વારંવાર રહ્યા અને ધીમે ધીમે કાંધ પડવા લાગી. પછાત ગણાતા વર્ગમાં પણ થોડી સભાનતા અને જાગૃતિ થઈ. અલબત્ત, એક સંતપુરુષની વર્ષોની સાધના અને તપનું પરિણામ હતું.
૧૨ એકતાનું ગણિત બકરાણા (તા. સાણંદ)માં મુનિશ્રીની રાત્રે જાહેર પ્રાર્થનાસભા હતી. પ્રાર્થના પછી પ્રવચનની શરૂઆતમાં મુનિશ્રીએ એક દાખલો પૂછ્યો અને તેનો જવાબ માગ્યો.
“બે એકડે કેટલા થાય ?" સભામાંથી ઘણા લોકો બોલી ઊઠ્યા :
અગિયાર.”
મુનિશ્રીએ કહ્યું : “બરાબર, પણ બે એકડે બે થાય. બે એકડે એક થાય. અને બે એકડે શૂન્ય પણ થાય. એ ખબર છે ?"
કોઈ બોલ્યું નહિ. એટલે મુનિશ્રીએ જવાબ સમજાવતાં કહ્યું : “જુઓ, ૧ + ૧નો સરવાળો કરો તો બે થાય. ૧ X ૧ નો ગુણાકાર કરો તો જવાબ
સંત સમાગમનાં સંભારણાં
