________________
આનું વિજ્ઞાન આવું હતું.
ધારો કે પાંચ જણા વારાફરતી એક પછી એક નીચેના ક્રમમાં પાંચ શબ્દો બોલી ગયા. (૧) કપુર (૨) ચંદન (૩) પ્રેમ (૪) સવિતા (૫) ફળ આ ક્રમમાં બોલતા શબ્દને મનમાં ક્રમમાં ગોખી પાકા કરેલા ચિત્ર કે ચીજની સાથે નાના વાક્યમાં ગોઠવી લેવાં. જેમ કે (૧) માના હાથમાં કપૂર છે.
(૨) ગાયને માથે ચંદન લગાડ્યું છે. (૩) ઘી પ્રેમથી ખવાય છે. (૪) ચા સવિતા પીએ છે.
(૫) પાંઉ સાથે ફળ ખાઉં છું. સ્મૃતિની એક ખાસિયત હોય છે. મા ને યાદ કરો કે તરત મા શબ્દની સાથે જોડાયેલી ચીજ તરત યાદ આવે જ.
વર્ષો પહેલાંનો સાવ ભુલાઈ ગયેલો પ્રસંગ પણ તેમાંની એક જ વસ્તુ યાદ આવતાં આખો પ્રસંગ યાદ આવે છે એ અનુભવ સહુને થતો હોય છે. આ જ સ્મૃતિશક્તિને કેળવીને વ્યવસ્થિત કરીને વધારતા જઈએ તો તેમાંથી અવધાન કરવાની શક્તિ મળે છે.
આ સ્મરણશક્તિ ખીલવવામાં ચિત્તની શુદ્ધિ જોઈએ. અને જેટલી ચારિત્ર્યની શુદ્ધિ તેટલી ચિત્તની શુદ્ધિ એટલે સંતબાલજી કહેતા કે ચમત્કાર દેખાય છે તે ચારિત્ર્યનો જ ચમત્કાર છે. આમ ચમત્કાર તરીકે લેખાતી વસ્તુ સુલભ થઈ અને ચારિત્ર્ય ચોખ્ખું કરવા તરફ દષ્ટિ વળી એ મોટો લાભ અનાયાસે મળ્યો.
૨૬ રોટલાનું સાધન ઝૂટવાય નહીં
સન ૧૯૫૮ની કોઈ તારીખ હતી. ગુંદી આશ્રમમાં કાર્યાલયમાં બેઠો હતો. અને જવારજથી ફૂલજીભાઈ અને બીજા બે જણ, જેમને હું ઓળખતો નહોતો તે આવ્યા. ફૂલજીભાઈએ સાથે આવેલ બે જણની ઓળખાણ આપી, અને માંડીને વાત કરી. તેનો અને પછી થયેલ કામગીરીનો ટૂંકો અહેવાલ કંઈક આવો છે.
કચ્છ-અંજારના એક ધરમશીભાઈ ઓધવજીભાઈ જેઠવા મિસ્ત્રી, અને બીજા તેમની સાથે આવેલ કુંવરજીભાઈ બંને મુનિશ્રી સંતબાલજી પાસે જઈને મનિશ્રીના કહેવાથી આવ્યા હતા. તેમની વાત સાંભળીને કંઈ મદદ કરવા જેવી લાગે તો અમારે ભાલ-નળકાંઠા ખેડૂત મંડળે કરવાની હતી.
સંત સમાગમનાં સંભારણાં