________________
૫૮ પાછળથી છોટુભાઈએ આ પાઈપ લાઈન યોજનાની માંડીને વાત કરી ત્યારે મુનિશ્રીની વાતનું રહસ્ય સમજાયું અને સંકેત કંઈક અંશે પકડી શકાયો.
વાતનો સાર આ હતો.
મુનિશ્રી નળકાંઠામાંથી ભાલમાં (આવ્યાને આજે ૧૯૯૬ માં તો ૫૫ વર્ષનાં વહાણાં વાય) પ્રથમ વખત આવેલા. ધોળી (કમાલપુર) (તા. લીંબડીજિ. સુરેન્દ્રનગર) ગામના તળાવની પાળ ઉપરથી પસાર થતાં એમણે અચરજ થાય એવું એક દશ્ય જોઈને ધોળીના આગેવાન તળપદા પટેલ કાળુ પટેલને પૂછયું તો જાણવા મળ્યું કે –
પીવાના પાણીના માટે તળાવમાં ખાડા કરેલા છે તેના પર ઊંધા ખાટલા નાખીને લોકો રાત્રે સૂઈ જાય છે જેથી ખાડાનું પાણી કોઈ બીજો ભરી ન જાય. સવારે છાલિયે ઉલેચી લોકો ભરી જશે.”
મુનિશ્રીએ ધોળી ગામના તળાવનું દશ્ય જોયું. કાળુ પટેલને મોઢેથી પીવાના પાણીની મુશ્કેલી જાણી. અને મુનિશ્રીની કરુણાએ એક કાવ્યની કડીનું ત્યાં જ સર્જન કર્યું.
તળાવમાં કૂપ અનેક ગાળી ચોકી કરે રાત્રિદિને ખડાંખડાં તૃષા છીપાવા જળની અહા હા !
ત્યારે મળે પાવળું માત્ર પાણી. મૃગજળ માળી ભાલમાં ભૂલ્યો તું ભગવાન,
જળમીઠે વંચિત રહ્યાં જન પશુ ખડ ને ધાન. ભાલ નળકાંઠા પ્રયોગની શરૂઆતના વરસોમાં ગૂંદી ગામના મધ્યમવર્ગના પ્રતિષ્ઠિત વેપારી શ્રી હરિભાઈ ચતુરભાઈ શાહ, ખેડૂત સંગઠન અને સહકારી પ્રવૃત્તિમાં એક પાયાના કાર્યકર હતા. તે તેમની રમૂજી શૈલીમાં એક કાલ્પનિક કથા કહેતા.
ભગવાને પૃથ્વીની રચના કરી. પૃથ્વીને પાણીની કરતા હતા. ઓચિંતા ઝબકીને જાગ્યા, આંખ ઊઘડી ગઈ. પૃથ્વી પર નજર કરી. ભાલમાં તો જળબંબાકાર દીઠું. માન્યું કે જ્યાં આટલું બધું પાણી છે તેને પાણી આપવાની જરૂર નથી. ભાલને ભાગે પાણી આવ્યું જ નહીં, પણ ભગવાને દીઠેલું તે તો મૃગજળ હતું. આમ ભાલ નપાણિયો જ રહ્યો. આવા નપાણિયા ભાલની તળપદી લાક્ષણિકતા કેટલીક લોકોક્તિઓમાં સચોટ રીતે દેખાઈ આવે છે.
સંત સમાગમનાં સંભારણાં