________________
૫
હતું. તેમાં શિયાળ ગામનો પણ સમાવેશ થતો હતો. આ યોજનામાં એક શરત હતી, ૫૦ ટકા ખર્ચ મુંબઈ સરકાર ભોગવે અને ૫૦ ટકા ખર્ચ લોકો ભોગવે. આ મૂડીખર્ચ ઉપરાંત રનીંગખર્ચ જિલ્લા લોકલબોર્ડ ભોગવે, જે ઠીક લાગે તે રીતે લોકો પાસેથી વસૂલ કરે. આ રનીંગખર્ચની વસૂલાત માટે માણસ દીઠ એક રૂપિયો અને પશુદીઠ એક રૂપિયો લોકલબોર્ડે લેવો એવી ગોઠવણ વિચારવામાં આવી હતી. લોકો આ મૂડીખર્ચ આપવા તૈયાર નહોતા. અને તે કારણે મંજૂર થયેલી યોજના એ જ ધોરણે મુંબઈ રાજ્યના બીજા કોઈ ભાગમાં ચાલી જાય તેમ હતું. તેથી મુનિશ્રી અને છોટુભાઈએ લોકોને સમજાવીને લોકફાળાની રકમ ભરવામાં સંમતિ આપે અને વિરોધ ન કરે તે માટે ગામલોકોની આ સભા રાખી હતી.
ત્યાં સભામાંથી કોઈ બોલ્યું : “બાપજી (એટલે મુનિશ્રી) અમે તો આદોઅદાયથી ખારાં કે ડોળાં પાણી પીતા આવ્યા છીએ. મીઠું પાણી નહિ પીવા મળે તોયે તનકારા છે. એ જીવતા હશું એમ જીવશું. આટલા બધા પૈસા લાવવા ક્યાંથી ?’’
કોઈ બીજું બોલ્યું :
“આ તો લાખે લેખાં થાય એવી યોજના છે. કરોડ તો શું લાખની બૂમ પડાય એવી યે શક્તિ નથી. લાખ રૂપિયાનો ઢગલો કરીએ તો એના છાંયે ઊંટ બેસે એમ થૈડિયા વાતું કરતાં. ગામ વેચાય તો ય આટલી રકમ ના આવે. એ તો, છીએ તે બરાબર છે.’’
મુનિશ્રીએ અનેક રીતે સમજાવ્યું. ક્લાકેકની સમજાવટ પછી ગામના આગેવાનોએ કેશુભાઈ શેઠ, મેઘા મતાદાર, (ભરવાડ), કનુ મુખી (ગરાસિયા) નારણ પટેલ (તળપદા) વીહા ગંગાદાસ (પઢાર) એમ સહુ સહમત થયા. છોટુભાઈએ લખાણ તૈયાર જ રાખ્યું હતું. આગેવાનોએ લોકફાળો ગામ આપશે તેમાં સંમતિની સહી કરી અને પછી તો ટપોટપ બધાએ જ મોટા ભાગે અંગૂઠા, થોડાકે સહીઓ કરી આપી.
સમજાવટમાં મુનિશ્રીની એક વાત આજે પણ યાદ આવે છે.
“આવા આખા ગામના હિતમાં કામ થતું હોય છે ત્યાં સારાં કામો પૈસાના અભાવે અટકતાં નથી. કુદરત છે ને ? એ કંઈક ને કંઈક રસ્તો કાઢી આપશે.’
એ વખતે “કુદરત રસ્તો કાઢી આપશે’” એવા મુનિશ્રીના કહેવાનો અર્થ સમજાયો નહોતો.
સંત સમાગમનાં સંભારણાં
