________________
૧૬
અમને વાત કરી. પણ સાણંદમાં રહેવાનો ખ્યાલ જ નહોતો. અને મકાન બાંધકામની રકમનો પણ સવાલ હતો જ. મારા સસરાએ પ્લૉટની રકમ મારી પાસે માગી નહોતી. અને મકાન માટેની રકમનું તો ભવિષ્યમાં થઈ રહેશે, એમ હૂંફ આપી હતી. પણ અમે ના જ પાડી.
અમુક વર્ષો પછી એ પ્લૉટ મારા સસરાએ કાઢી નાખ્યો. ફલજીભાઈએ એક વખત મને કહેલું :
“તમારા માટે પોતાના ગામ જવારજમાં થોડી ખેતીની જમીન સાણંદન કારભારી સોમનાથ દવે સાથે અમારે સારા સંબંધો છે તો એમની પાસેથી અ રાખી લઈશું. ખેડી-વાવી આપીશું. જે ઊપજ આવે તે તમારા ખપમાં આવશે.'
પણ આમ મિલ્કત ઊભી કરવાનો કે સંસ્થા સિવાય બીજી અંગત કમાણે કરવાનો ખ્યાલ જ નહિ હોવાથી એમને ના પાડી. પણ છોટુભાઈ-ફલજીભાઈના મનમાં વાત પાકી હતી કે ચંદ્રવદન અમદાવાદ ભણે છે તે કંઈ હવે ગૂં આશ્રમમાં રહેવા આવવાનો નથી. એટલે એને માટે મકાન તો જોઈએ જ. અ તે અમદાવાદમાં લેવું જોઈએ.
મુનિશ્રીનું સન ૧૯૬૭નું ચાતુર્માસ શિયાળમાં હતું. ચાતુર્માસ પછી કાયમ સ્થિરવાસ માટે ચિંચણ જતાં પહેલાં ગૂંદી આશ્રમમાં છેલ્લી વખત થોડા દિવા તેઓ રોકાયા હતા.
દરમિયાન એક દિવસ ભાલના થોડા આગેવાનો સાથે ફલજીભાઈ આશ્રમ આવ્યા. છોટુભાઈ અને બીજા સાથી કાર્યકરો પણ ત્યાં જ હતા. મુનિશ્રી રૂબરૂમાં મને બોલાવી આ મતલબની વાત કરી :
જુઓ, તમે તો ઘર કરી શકવાના નથી. અને કહેવત છે કે, “ધરતી છેડો ઘર' તે મુજબ ચંદ્રવદન માટે ઘર તો જોઈએ ને ? અમે ખેડૂતોએ નક્કી ક છે કે, અમારે તમને ઘર કરી આપવું. અને તે માટે હાલ રૂપિયા દસ હજાર એ એકઠા પણ કરી લીધા છે. બીજા પછી કરીશું. મહારાજશ્રીની હાજરી છે. આ આ રકમ તમને આપવાની છે.”
મહારાજશ્રીએ પોતાની દષ્ટિ સમજાવતાં આ મતલબનું કહ્યું :
“જેણે પોતાનું આખું જીવન સમાજને સમર્પિત કર્યું તેના યોગક્ષેમ ચિંતા જો આ રીતે સમાજ કરતો થાય એ તો સરસ દાખલારૂપ છે. નળકાંઠા પ્રયોગને માટે તો આ ઘટના ઘણી પ્રેરણારૂપ બનશે.”
સંત સમાગમનાં સંભારણાં