________________
છોટાલાલ ભટ્ટ, શ્રી લાલચંદભાઈ શાહ, શ્રી પુરુષોત્તમદાસ નરડિયા, શ્રી મગનલાલ શુક્લ, શ્રી ગોવિંદભાઈ પટેલ, શ્રી મગનલાલ પંડ્યા, શ્રી મગનલાલ શાહ વગેરે હતા. હું પણ એમની સાથે જોડાયો. ગોલવાડી દરવાજા બહાર સામેથી મુનિશ્રી સંતબાલજીને આવતા જોયા. સાથે શ્રી મણિભાઈ પટેલ પણ હતા. ઊંચું શરીર, મોહક અને પ્રતિભાસંપન્ન મુખ, ખાદીનો પોષાક, એક હાથમાં પાતરાંની ઝોળી, ખભે રજોહરણ, બીજા હાથમાં લાકડી, મોંઢે મુહપત્તી, આગળ પાછળ નાની મોટી ઝોળીઓ લટકે.
પ્રથમ દૃશ્ય મારા મન પર પ્રભાવ પાડ્યો.
સૂતરની આંટીથી સ્વાગત થયું. ચાતુર્માસનું નિવાસસ્થાન સુતારફળીના ચોકમાં તાલુકા કોંગ્રેસ સમિતિના મેડા ઉપર હતું. ત્યાં જતા સુધીમાં પચાસેક જણની સંખ્યા થઈ. થેલી પાત્રો બધું નિવાસસ્થાનમાં ઉતારી તદન પાસે જ આવેલ શ્રી નરોડિયાની વખારવાળા ડેલામાં રાખેલી સભામાં મુનિશ્રી આવ્યા. ધર્મ અમારો એકમાત્ર એ સર્વધર્મ સેવા કરવી” એ પ્રાર્થના ઝિલાવી અને પ્રાસંગિક સંબોધન શરૂ કર્યું. એટલામાં વિરમગામના જૈન સમાજના પ્રતિષ્ઠિત મોભાદાર આગેવાનો શ્રી દોલતચંદ કાળીદાસ, શ્રી રતિલાલ મણિલાલ, શ્રી રાયચંદ કેશવલાલ વગેરે સભામાં આવ્યા. આપણી પ્રણાલી મુજબ “પધારો પધારો શેઠ, આગળ આવો. અહીં બેસો” એમ આગ્રહ થવા લાગ્યો. “ના, ના, અહીં ઠીક છે.” એમ આનાકાની આગ્રહ ચાલ્યાં. ઠીક ઠીક વિક્ષેપ થયો. મુનિશ્રીએ સંબોધન એકાદ મિનિટ બંધ રાખ્યું. શ્રેષ્ઠીવર્યોએ પ્રથમ હરોળમાં સ્થાન લીધું, શાંતિ થઈ. એટલે મુનિશ્રીએ પ્રાસંગિક સંબોધન ચાલુ કર્યું. એ પૂરું થયા પછી મુનિશ્રીએ કહ્યું :
“આખું ચાતુર્માસ માટે અહીં રહેવાનું છે. આમ સભાઓ અવારનવાર રાખવાની થશે. એટલે એક સ્પષ્ટતા અત્યારે કરી લઉં કે સભાની એક શિસ્ત હોય છે. વહેલા આવે તે આગળ બેસે. જેમ જેમ આવતા જાય તેમ તેમ બેસતા જાય જેથી શાંતિ જળવાય. પણ દુઃખની વાત એ છે કે, આજે સમાજમાં ધન અને સત્તાને પ્રતિષ્ઠા મળે છે. ધનિકો અને સત્તાધારીઓ ગમે તે રીતે ધન અને સત્તા મેળવે, પણ સમાજમાં તેમનું સ્થાન જ આગળ પડતું હોય છે. વધુ દુ:ખદ વાત એ છે કે, ધર્મસ્થાનકોમાં પણ પ્રમુખસ્થાને આગલી હરોળમાં જ એમનું સ્થાન હોય છે. એરણ જેટલી, ચોરી કરે અને સોય જેટલું દાન આપનાર દાનમાં
સંત સમાગમનાં સંભારણાં
