________________
૪૩
કોણ કે, કે તારું મોટું લોહીવાળું છે? પોલીસ તો આ ચોર લોકો સાથે મળી ગઈ છે, મારું ગરીબનું કોણ સાંભળે ? ગામના સમજુ વેપારીએ મને કહ્યું કે, ડોશીમા, તમે ખસમાં સંતમહારાજ છે ત્યાં જઈને વાત કરો. તે તમને કંઈક મદદ કરે તો, બાકી તો બધું રામભરોસે, વાયે વાત મારી જશે. આમ વેપારીના કહેવાથી બાપજી તમારી પાસે આવી છું. કોઈને કહ્યું નથી, અને રાતે આવી છું. જેથી કોઈનેય ખબર ના પડે. વેપારીએ પણ એમનું નામ આપવાની ના પાડી છે. હવે તો એક તમારો આશરો છે.”
મુનિશ્રીને આ વાત સાંભળીને ભારે ચિંતન મંથન થયું. છેલ્લો અને એક માત્ર આશરો ધાર્મિક પુરુષ પાસે માગ્યો છે. ધર્મ આમાં કંઈ કરી શકે ? “ધર્મ દષ્ટિએ સમાજરચના'નો મહાન પ્રયોગ હાથ ધર્યો છે. ચોરી લૂંટ એ રાજ્યશાસને જોવાની બાબતો છે. પણ રાજ્યશાસન ત્યાં કંઈ મદદરૂપ ન થઈ શકતું હોય તો શું કરવું જોઈએ? ધર્મ દૃષ્ટિએ ધાર્મિક સંસ્થા સામાજિક સંસ્થા ગામ લોકો એમ કોઈની જવાબદારી કે ફરજ ખરી ?
કંઈ સ્પષ્ટ ચિત્ર તે વખતે થઈ શક્યું નહિ, પણ મુદ્દો હાથ ધરવો જોઈએ અને ડોશીમાને શક્ય તે સધિયારો આપવો જોઈએ એમ તો લાગ્યું. એટલે ડોશીમાને મુનિશ્રીએ કહ્યું : “એમ કરો, તમે અને ગામના એકાદ બે વેપારી એક વખત મને મળી જાઓ. પછી આગળ શું કરવું તે વિચારશું.”
ડોશીમાએ કહ્યું તો ખરું કે ““બાપજી વેપારી કોઈ આવવાની હિંમત નહિ કરે. પેલા ચોર લોકોને ખબર પડે તો તે વેપારીને ત્યાં જ ખાતર પાડે એટલે ચોરના ડરથી કોઈ આવશે નહિ.”
મુનિશ્રીએ તો તોપણ કહ્યું કે, “તમે વાત તો કરજો, કહેજો કે મહારાજે ખાસ કહ્યું છે.”
બીજે દિવસે બે વેપારી એકલા મુનિશ્રીને મળી ગયા. અને ડોશીની વાત સાચી છે તેનું સમર્થન કરતાં બગડમાં અને આજુબાજુમાં આમ ચોરી લૂંટ થવાની અને બરવાળા થાણાની ચોર લોકો સાથેની સાંઠગાંઠની કડીબંધ વાતો કરી.
મુનિશ્રીએ ખેડૂતમંડળના આગેવાનોને તેમજ ધોલેરાથી નાનચંદભાઈ (હાલ સાણંદ રહેતા જ્ઞાનચંદ્રજી)ને બોલાવી લીધા, બગડનાં આ ડોશીમાને ત્યાં પડેલા ખાતરની વાત કરી. અને બગડમાં જઈને આ કિસ્સાની બધી સાચી હકીકતો મેળવવા તપાસ કરીને અહેવાલ રજૂ કરવાની સૂચના આપી .
સંત સમાગમનાં સંભારણાં
