________________
નિશંકપણું થાય, કેમ કે આત્મામાં જે સમર્થપણું છે, તે સમર્થ
પણુ પાસે એ સિદ્ધિલબ્ધિનું કાંઈ પણ વિશેષપણું નથી. ૧૫૧ અ. પૂર્વે જ્ઞાની પુરુષો થઈ ગયા છે, તે જ્ઞાનીમાં ઘણું જ્ઞાની પુરુષો
સિદ્ધિજોગવાળા થઈ ગયા છે, એવું જે લોકકથન છે તે સાચું છે
કે ખોટું ? ઉ. કેટલાક માર્ગાનુસારી પુરુષો અને અજ્ઞાન યોગી પુરુષોને વિષે પણ
સિદ્ધિ જોગ હોય છે સમ્યફદષ્ટિપુરુષ કે જેને એથે ગુણઠાણે સંભવ છે, તેવા જ્ઞાની પુરુષને વિષે કવચિત સિદ્ધિ હોય છે, અને કવચિત સિદ્ધિ હોતી નથી, જેને વિષે હોય છે, તેને સ્કૂરણ વિષે પ્રાયઃ ઈચ્છા થતી નથી; અને જે તેવી ઈચ્છા થઈ તે સમ્યકત્વથી પડવાપણું તેને ઘટે છે. જે સમ્યકજ્ઞાની પુરુષોથી સિદ્ધિગના ચમત્કારે લેકેએ જાણ્યા છે, તે તે જ્ઞાની પુરુષોના કરેલા સંભવતા
નથી; સ્વભાવે કરી તે સિદ્ધિગ પરિણામ પામ્યા હોય છે. ૧પર પ્ર. બીજાં ગુણસ્થાનમાં સિદ્ધિ જોગ સંભવે છે ? ઉ. પ્રાયે પાંચમે, છઠ્ઠ ગુણઠાણે પણ ઉત્તરોત્તર સિદ્ધિ જોગને વિશેષ
સંભવ થતો જાય છે અને ત્યાં પણ જે પ્રમાદાદિ જેગે સિદ્ધિમાં જીવ પ્રવર્તે તે પ્રથમ ગુણઠાણને વિષે સ્થિતિ થવી સંભવે છે.
સાતમે, આઠમે, નવમે, દશમે, ગુણઠાણે ઘણું કરીને પ્રમાદને અવકાશ ઓછો છે. અગિયારમે ગુણઠાણે સિદ્ધિજોગને લાભ સંભવત જાણે પ્રથમ ગુણઠાણે સ્થિતિ હોવી સંભવે છે. બાકી જેટલાં સમ્યક્ત્વનાં સ્થાનક છે અને જ્યાં સુધી સમ્યફપરિણામી આત્મા છે ત્યાં સુધી, તે એકે જગને વિષે જીવને પ્રવૃત્તિ ત્રિકાળે સંભવતી નથી.
કવચિત કોઈ પ્રસંગે જ્ઞાની પુરુષે પણ સિદ્ધિોગ પરિણમી કર્યો હોય છે, તથાપિ તે કારણ અત્યંત બળવાન હોય છે, અને તે
પણ સંપૂર્ણ જ્ઞાનદશાનું કાર્ય નથી. ૧૫૩ પ્ર. લબ્ધિ, સિદ્ધિ હાય છે? શું તે મહાત્માઓને પ્રાપ્ત હોય છે ?
ઉ. લબ્ધિ, સિદ્ધિ સાચી છે, અને તે અપેક્ષા વગરના મહાત્માને
જ્યાં સુધી દેહાત્મબુદ્ધિ ટળે નહીં ત્યાં સુધી સમ્યક થાય નહી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org