Book Title: Sankshipta Jain Darshan
Author(s): Dineshchandra Joravarmal Modi
Publisher: Dineshchandra Joravarmal Modi

View full book text
Previous | Next

Page 549
________________ પર૭ - ઉ. જીવના જે શુદ્ધ ભાવના નિમિત્તે ચારિત્ર મેહનીય કર્મની બાકી રહેલી ૨૧ પ્રકૃતિઓને ક્રમથી ઉપશમ તથા ક્ષય થાય તે શુદ્ધ ભાવને શ્રેણી કહે છે. ૧૬૯૮ પ્ર. શ્રેણીના કેટલા ભેદ છે ? ઉ. તેના બે ભેદ છેઃ (૧) ઉપશમ શ્રેણી અને (૨) ક્ષપકશ્રેણી. ૧૬૯૯ પ્ર. ઉપશમ શ્રેણી કેને કહે છે ? , ઉ. જે શ્રેણીમાં ચારિત્ર મોહનીય કર્મની ૨૧ પ્રકૃતિએને ઉપશમ થાય તેને ઉપશમ શ્રેણી કહે છે, ૧૭૦૦ પ્ર. ક્ષેપક શ્રેણી કેને કહે છે ? ઉ. જે શ્રેણીમાં ઉપરની ૨૧ પ્રકૃતિઓને ક્ષય થાય તેને ક્ષપકશ્રેણી કહે છે. ૧૭૦૧ પ્ર. ઉપશમ શ્રેણીને કયા કયા ગુણસ્થાન છે ? ઉ. ઉપશમ શ્રેણીને ચાર ગુણસ્થાન છે : (૧) આઠમું અપૂર્વકરણ (કરણ એટલે આત્માના પરિણામ). (૨) નવમું અનિવૃત્તિકરણ, (૩) દશમું સૂમસા૫રાય અને (૪) અગિયારમું ઉપશાંત મોહ ગુણસ્થાન છે. ૧૭૦૨ પ્ર. ક્ષપકોણના કયા કયા ગુણસ્થાન છે ? ઉ. તેને આખું અપૂર્વકરણ, નવમું અનિવૃત્તિકરણ, દશમું સૂક્ષ્મસાપરાય અને બારમું ક્ષીણમેહ એ ચાર ગુણસ્થાન છે. આઠમા પછીના પ્રત્યેક ગુણસ્થાન જીવ ચિંતન દ્વારા જ ચડે છે. આઠથી બાર ગુણસ્થાનમાં આત્માની સ્થિતિ ઘણો અલ્પસમય રહે છે. પ્રત્યેક ગુણસ્થાને જઘન્ય રિથતિ એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અંતમુહૂર્તની હોય છે. ૧૭૦૩ પ્ર. અગિયારમે ગુણસ્થાનક સુધી જીવ પહોંચી ગયા પછી કેમ વમી જ હશે ? ઉ. ઉપશમ અને ક્ષપક એ બે જાતની કોણી છે. ઉપશમમાં પ્રત્યક્ષ દર્શનને સંભવ નથી, ક્ષેપકમાં છે. પ્રત્યક્ષ દર્શનના સંભવના અભાવે અગિયારમેથી જીવ પાછો વળે છે. ઉપશમ શ્રેણી બે પ્રકારે આમ અવનિને કાયદો, ઘર ફૂટયે ઘર જાય, રાજ ગયું પૃથ્વીરાજનું, ફૂટ હાહુલીરાય, Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620