________________
૫૨૮
છે. એક આજ્ઞારૂપ; એક માર્ગ જાણ્યા વિના સ્વાભાવિક ઉપશમા થવારૂપ. આજ્ઞારૂપ પણ આજ્ઞા આરાધન સુધી પતિત થતું નથી. પાછળથી ઠેઠ ગયા પછી માર્ગના અજાણપણને લીધે પડે છે. આ નજરે જોયેલી, (જ્ઞાનીની) અનુભવેલી વાત છે. કોઈ શાસ્ત્રમાંથી. નીકળી આવશે. ન નીકળે તે કઈ બાધ નથી. તીર્થંકરના હૃદયમાં આ વાત હતી. અગિયારમે લથડેલ એાછામાં ઓછા ત્રણ અને ઘણામાં ઘણા પંદર ભવ કરે. અગિયારમું એવું છે કે ત્યાં પ્રકૃતિઓ ઉપશમ ભાવમાં હોવાથી મન, વચન, કાયાના યોગ પ્રબળ શુભ ભાવમાં વર્તે છે, એથી શાતાને બંધ થાય છે, અને
એ શાતા ઘણું કરીને પાંચ અનુત્તર વિમાનની જ હોય છે. ' ૧૭૦૪ પ્ર. શ્રી તીર્થકર ક્યાં ગુણસ્થાનકોને ન સ્પશે ?
ઉ. શ્રી તીર્થકર અગિયારમું ગુણસ્થાનક સ્પશે નહીં, તેમ જ ૧લું, ૨જુ તથા ૩જુ પણ ન સ્પશે. ક્ષાવિક્યારિત્ર છે ત્યાં મેહનીયને. અભાવ છે; અને જ્યાં મેહનીયને અભાવ છે ત્યાં પહેલું, બીજુ, ત્રીજુ અને અગિયારમું એ ચાર ગુણસ્થાનકના સ્પર્શ પણાને.
અભાવ છે. ૧૭૦૫ પ્ર. તીર્થકર સિવાય કોઈ જીવ સગી કેવળી તેરમે ગુણસ્થાનકે તે.
ન હોય ને ? ઉ. ૧૩ મે ગુણસ્થાને પ્રવર્તતા જીવના બે પ્રકાર છે. તીર્થકર અને
સામાન્ય. બન્નેની આત્મશક્તિ સરખી હોય છે, છતાં તેમના પૂર્વસંચિત કર્મમાં ભેદ હોવાને લીધે બે પ્રકાર પડી જાય છે. તીર્થકર કર્મપ્રકૃતિ બાંધી હોવાથી તીર્થંકર પતે તરે અને બીજાને તારે,
જ્યારે બીજા છ (ફક્ત) પોતાના આત્માનું કલ્યાણ કરે
(જુઓ પ્રશ્ન-૨૦૧). ૧૭૦૬ પ્ર. માર્ગણાસ્થાન એટલે શું ? તે કેટલાં છે ?
ઉ. જેની દ્વારા જીવોનું અન્વેષણ (શાધ) કરવામાં આવે એ તમામ
સૌ ભાવ જે પરકીય જાણે, શુદ્ધ જાણે આત્મને, તે કે જ્ઞાની “મારું આ એવું વચન બેલે રે ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org