________________
૭૭
૨૨૪ પ્ર. સવા પાંચસે ધનુષ્યની મેાટી અવગાહનાવાળા (આકારવાળા) સિદ્ધ ભગવાનને વધુ આનંદ અને નાની અવગાહનાવાળા સિદ્ધોને એ આનંદ એમ હશે ખરું ?
ઉ. ના; કારણ કે સિદ્ધોના આનંદ તે સુખણુના સ્વભાવઅથ પર્યાય છે, તેથી બધા સિદ્ધ ભગવાનાને સદાય એકસરખુ જ અનંત સુખ (આનંદ) હાય છે. સુખને વ્યંજનપર્યાય (ક્ષેત્ર-આકાર) સાથે કઈ
સબંધ નથી.
૨૨૫ પ્ર. સિદ્ધાત્માને ત્યાં કેટલું સુખ હશે ?
ઉ. એક તરફથી ચૌદ રાજલેાકનું સુખ હાય અને ખીજી તરફ સિદ્ધના એક પ્રદેશનું સુખ હાય તા પણ સિદ્ધના એક પ્રદેશનુ' સુખ અન ંતુ થઈ ય.
૨૨૬ પ્રસિદ્ધ ભગવાનને ત્યાં ખાવું, પીવું, પહેરવું, ઓઢવું, ગાનતાન, માન, સન્માન આદિ એ નથી તેા પછી સુખ શાનું?
ઉ. ખાનપાન આદિથી આપણે સુખ માનીએ છીએ, પરંતુ વાસ્તવિક રીતે તે વસ્તુ સુખરૂપ નથી. કારણ કે જે વસ્તુમાં સુખ આપવાને ગુણ હોય તે હ ંમેશાં સુખદાયક જ હોવી જોઇએ. “એ ત્યાગવા સિદ્ધાંત કે પશ્ચાત દુઃખ તે સુખ નહીં.' પરાધીનતાને જે અભાવ છે તે વાસ્તવમાં સુખ છે. આત્મા સ્વભાવથી સુખી અને જ્ઞાનમય છે. સ ંપત્તિ આદિના સ ંયાગથી જે સુખ થાય છે તે પરાધીન છે. પરંતુ સિદ્ધોને, મુક્તાત્માએને જે સ્વાધીન સુખ છે તે અવિનાશી છે, શાશ્વત છે. સ કમ બંધનાથી મુક્ત થયેલા, અનંત ચતુષ્યને પામેલા તેએ અવશ્ય સર્વોત્તમ અનંત અતીન્દ્રિય સુખમાં બિરાજતા ત્રિકાળ જ્યવ ́ત વર્તે છે.
૨૨૭ પ્ર. ત્યારે ખરું સુખ કાને કહેવાય ?
ઉ. જેના અંત દુઃખમાં ન હોય-જે હંમેશાં સુખરૂપ રહે તે જ ખરું સુખ છે.
હે જીવ, આ કલેશરૂપ સસાર થકી વિરામ પામ, વિરામ પામ. પ્રમાદ છેાડી જાગૃત થા, જાગૃત થા, નહિ તેા રત્નચિંતામણી જેવા આ મનુષ્યદેહ નિષ્ફળ જશે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
