________________
ઉ. જેવી રીતે લેકમાં કહેવાય છે કે ઠંડીથી હાથ ઠુંઠવાઈ ગયા,
હીમથી ઝાડ અથવા અનાજ બળી ગયું વગેરે, એટલે કે લોઢાની અંદર એકદમ ઉગ્ર ઠંડીના કારણે ચીકણાઈ ઓછી થવાથી તેને સ્કંધ વિખરાઈ જાય છે. (લેઢાના એક અણુ અને બીજા અણુ વચ્ચેની સ્નિગ્ધતા અથવા ચુંબક્તા, ઠંડીના કારણે નષ્ટ પામે છે.
તેથી તેને અણુઓ વીખરાઈ જાય છે.) ૨૭૦ પ્ર. જીવને આટલું બધું દુઃખ પડે તો તે વીતરાગને માર્ગ કેમ
સ્વીકારતા નથી ? ઉ. છએ ચારે ગતિના ભીષણ દુઃખને સહન કરતાં કરતાં એટલાં
બધાં આંસુ પાડયાં છે કે તે આંસુઓને કેાઈ દેવ એકત્ર કરે તે અનંત સમુદ્ર ભરાઈ જાય, તેના દુઃખ જોઈને દુશ્મનની પણ આંખમાંથી આંસુ આવી જાય. જીવ મોહનીય કર્મ, રસ-રંગથી એટલે બધે રંગાઈ ગયું છે કે તેને વીતરાગને માર્ગ રચતો જ નથી. હવે આવા ભવ ભવના દુઃખથી છૂટવા માટે તું તારા,
એકત્વ સ્વભાવની ભાવના ભાવ. ર૭૧ પ્ર. નરકનું દુઃખ વધારે કે નિગોદનું ?
ઉ. (અનિષ્ટ) સંયોગથી જુએ તે નરકનું દુઃખ વધારે લાગે છે, પણ વિપરીત દષ્ટિ અનેવિપરીત પરિણમનની અપેક્ષાએ જુએ તનિગોદમાં બહુ દુઃખ છે. ત્યાં જ્ઞાનની પર્યાય અક્ષરને અનંતમે ભાગે રહી ગઈ છે, વસ્તુ ભલે વસ્તુપણે છે પણ પર્યાયમાં અ૯પજ્ઞાનનું ઘણું દુખ. છે. કેમ કે નિગોદને એની પર્યાયમાં અલ્પજ્ઞપણું છે તે અનંત દુઃખ છે. દુ:ખની વ્યાખ્યા એવી નથી કે માથે બહાર પડે છે કે અગ્નિ બળે છે માટે વધુ દાખી છે, એ તે નિમિત્તના સંગની વ્યાખ્યા છે. દુઃખની વ્યાખ્યા તો આનંદ સ્વરૂપ ભગવાન અંદર પર્યાયમાં જેટલે ઊધે પડે તેટલું દુઃખ છે; આ દુઃખની
વ્યાખ્યા છે. ર૭૨ પ્ર. નરકમાં જીવ ધર્મસન્મુખ થઈ શકે ખરે ?
જૂવા, આમિષ, મદિરા, દારી, આહટક, ચેરી, પરનારી; એહિ સસ્તવ્યસન દુ:ખદાઈ, દુરિતમૂળ દુર્ગતિ કે જાઈ
- -
-
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org