________________
૧૫૪
ઉ. પ્રત્યેક પદાર્થને અનંત પર્યાય (અવસ્થા) છે. અનંત પર્યાય વિનાના કોઈ પદાર્થ હેાઈ શકે નહીં' એવા શ્રી જિનના અભિમત છે. ક્ષણે ક્ષણે જેમ આત્માને વિષે સંકલ્પવિકલ્પ-પરિણિત થઇ અવસ્થાંતર થયા કરે છે, તેમ પરમાણુને વિષે વ, ગંધ, રસ, રૂપ, અવસ્થાતરપણુ ભજે છે, તેવુ અવસ્થાંતરપણું ભજવાથી તે પરમાણુના અનંત ભાગ થયા કહેવા યાગ્ય નથી. આકાશ પણ અનંત પર્યાયી છે અને સિદ્ધ પણ અનંતપર્યાયી છે એવા જિનના અભિપ્રાય છે. ચક્ષુને વિષે મેષેન્મેષ અવસ્થા છે તે પર્યાય છે. દીપકની ચલન. સ્થિતિ તે પર્યાય છે. આત્માની સંપવિકલ્પ દશા કે જ્ઞાનપરિણતિ તે પર્યાય છે; તેમ વ ગંધ પલટનપણું પામે તે પરમાણુના પર્યાય છે.
***
ભાગના વખતમાં ચાગ સાંભરે એ હળુકમી નું લક્ષણ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
