________________
પ્રકરણ ૪ થું
નંદ વંશ(ચાલુ)
ભાગ્યચાકના આધારે રાજ્યગાદી પ્રાપ્ત અનેક પ્રદેશ છતી તે મગધ સામ્રાજ્યમાં કરનાર નંદ રાજાએ મગધની પ્રતાપી ગાદી પાછો ફર્યો હતે. મહારાજા નંદની અપૂર્વ પર વી. નિ. ૬૦ થી ૯૨ સુધી ૩૨ વર્ષ વીરતાના કારણે પ્રજાએ તેને નંદિવલદ્ધનનું રાજ્ય કર્યું. તેના પછી તેના પુત્ર મહાનંદીએ બિરુદ અર્પણ કર્યું હતું. શિશુનાગ રાજવિ. નિ. ૯૨ થી ૧૧૦ સુધી રાજ્ય કર્યું. વીઓની જેમ આ રાજકુટુંબમાં પણ જૈન
મગની સીમા વધારવામાં અને મગધ ધર્મ રાજધર્મ તરીકે પળાતું હતું. આ સામ્રાજ્યની કીતિ ઉપર સુવર્ણકળશ ચઢા, રા જ વિદ્યાવિલાસી અને કેળવણીપ્રિય હતે. વવામાં વીર રાજવીને છાજે તે રીતે તેણે પ્રજામાં સંસ્કાર પડે તે માટે તેમણે સ્થળે અમલ કર્યો.
સ્થળે વિદ્યાકેદ્રો સ્થાપ્યાં હતાં. પંજાબમાં મહારાજા નંદે પંજાબમાં કાશ્મીર સુધી અને નાલંદામાં વિદ્યાપીઠની સ્થાપના કરી તેમજ દક્ષિણમાં કલિંગ સિવાય ભારતનો ઘણે હતી આ વિદ્યાપીઠ મારફતે સંસ્કૃત, માગધી ખરો ભાગ પિતાને હસ્તગત કર્યો હતો. અને પાલી ભાષાના શિક્ષણ સાથે લિપિજ્ઞાન
સોલાપુર, કારવાર તેમજ મહેસુર રાજ્યના આપવામાં આવતું હતું. અર્થશાસ્ત્ર સાથે ફળદ્રુપ કુંતલ પ્રદેશ ઉપર તેણે પિતાની લશ્કરી તાલીમ આપવાનું વિશાળ ખાતું સત્તા જમાવી હતી.
ખોલી આ વિદ્યાપીઠને ભારતવર્ષની અજોડ - દક્ષિણ કાનડા, ચૌલ અને પલવેને વિદ્યાપીઠ બનાવી મહારાજાએ પિતાની પાછળ નમાવી આ વિજેતા નંદ રાજવીએ આંધ- અમર નામના મૂકી હતી. દેશમાં થઇ, બિહાર અને મધ્ય પ્રાંતને રાતે ૫૦ વર્ષ પત વીરતાથી રાજ્ય કરનાર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
