________________
પ્રકરણ ૪ થું
સુવર્ણપુરુષ ને પૂતળીની પ્રાપ્તિ.
મા જરાતિ સર્વત્ર = વિઘા = = Rા બહાર આવ્યું. આ સમયે મને જાતિ થઈ કે
રખે આખે મહેલ મારા ઉપર તૂટી પડે? મહારાજા વિક્રમાદિત્ય જેવા ભાગ્યાત્માને સુવર્ણપુરુષની પ્રાપ્તિ કઈ રીતે થઈ તેનું નિવે- આ ગામમાં રહેતા અનેક જોશીઓ અને દન રજૂ કરતાં પ્રાચીન ગ્રંથકાર જણાવે છે કે- શિલ્પીઓને અનેક પ્રકારે પૂછવા છતાં તેનું રહ
સ્થ કઈ પણ જણાવી શકયા નથી. કે રાજન! એક વખત ઉજજેની પ્રખ્યાત દાંત ગત રાત્રીએ જ આ બનાવ બનેલ છે. મારા નામના શેઠે હાથમાં લેણું લઈ, રાજસભામાં હદયની શાંતિ મહાન જ્યોતિવિદથી પણ ન આવી વિનયપૂર્વક મહારાજાને જણાવ્યું કે- થવાથી મને એમ લાગ્યું કે જરૂર આ મહેલને
હે રાજન! મેં શુભ મુહુર્તમાં એક મહેલ ભેદ મહારાજા વિક્રમાદિત્ય સિવાય અન્ય કોઈ બધા છે જેમાં મને મને પુષ્કળ દ્રવ્યને ઉકેલી શકશે નહિ; માટે આના ઉકેલ માટે ખર્ચ થાય છે. તેની પાછળ મેં અતિ- આપની પાસે ખાસ આવવું થયું છે.” બુદ્ધિપરિશ્રમ કરી તેને રાજમહેલ જે જ અતિ શાળી રાજવીએ દાંત શેઠને પૂછયું કે “આ વૈભવશાળી બનાવ્યા છે, જેનું શાસ્ત્રોક્ત વિધિ મહેલ પાછળ આપે કેટલો ખર્ચ કર્યો છે?” પ્રમાણે વાતુ કરી તેમાં હું રહેવા ગયા. શેઠે જણાવ્યું કે-“લગભગ ત્રણ લાખ રૂપીઆ
તેની પાછળ ખર્ચાયા છે.” મહારાજાએ તરત જ તે મહેલમાં રહેવા જતાં એકાદ બે દિવસ
ખજાનચીને હુકમ કર્યો કે “આ શેઠને ધવલથયા બાદ એક રાત્રે હું પલંગ ઉપર સૂતે હતે
ગૃહની કિમત રૂપીઆ ત્રણ લાખ ચૂકવી આપો તેવામાં મધ્ય રાત્રે “પડું છું, પડું છું” એ
અને હવે પછી હંમેશાં તેમાં નિત્ય સાંજને અકસ્માત અવાજ થશે. આથી હું જાગ્રત થયે
આમ દરબાર ભરવાની (ત્યાં) ગોઠવણ કરે.” અને મેં ગભરાટમાં જ કહ્યું કે “તું પડીશ મા” આટલું બોલીને જ એકદમ ઊડી હું એરડામાંથી વિચક્ષણ બુદ્ધિશાળી રાજવીની આજ્ઞાથી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com