________________
: ૧૩૦ :
[ સમ્રાટું આનંદથી રસને ઘડો ભરી ગુણિકાએ મહું અકસ્માત જાગી ઊઠ્યો અને આકાશમાં શુક્ર રાજાને અર્પણ કર્યો.
અને ગુરુથી ચંદ્રમંડળને ઘેરાએલું જેમાં તેણે આ સમયે શેરડીનો રસ પીતા ભક માત્ર પોતાની સ્ત્રીને જગાડી. અને ચંદ્રમંડળની તરફ જોઈ ગુણિકાએ કહ્યું કે હે પંડિતજી ! સ્થિતિથી રાજા ઉપર પ્રાણસંકટ આવ્યું જાણી હવે રાજાનું મન પ્રજા ઉપર ૨ જ છે એમ તેની શાંતિ માટે તેણે પોતાની સ્ત્રીને શીધ્ર પૃથ્વીનો રસ સૂચવે છે.” ગુણિકા પર પ્રસન્ન હેમવાનાં દ્રવ્ય લાવવા કહ્યું. થઈ રાજાએ તેને મુક્તાહાર બક્ષી સ આપે.
આ બધી વાતચીત મહારાજા સાંભળતાં x x x હતાં. ત્યાં તે બ્રાહ્મણ સ્ત્રીએ જવાબ આપે કે એક વખત પૃથ્વીને ત્રણમુક્ત કરતા “રાજા સમસ્ત માલવને મુક્ત કરવા તૈયાર રાજન નગચર્ચા અર્થો અધેરપછેડો એ શ્રી થયા છે છતાં મારી સાત દીકરીઓને પરણાપ્રજ કઈ રીતે દુઃખી છે અને તે કઈ રીતે સુખી થવા દ્રવ્ય જોઈએ છે તે આ પતા નથી, તે આ થાય તે વિચારમાં ફરતા હતા. અધિકારી કઈ રતન દાનવીરતા ?” આટલુ બેલા વાદ તરફથી પ્રજાને કોઈ પણ જાતની કનડગત ત સ્રોએ અંતરના શુભાશીષ દેતાં કહ્યું કે થાય છે કે કેમ તેની પણ રાજાને માહિતી “ હે પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા ! પરદુઃખભંજન મળતી હતી અને ન્યાય બરાબર ચૂકવા. રાજાને દીર્ધાયુષ આપ.” આ પ્રમાણે તે બ્રાહ્મઆવા પ્રકારની ચર્ચાને બુદ્ધિશાળી પુએ ણીએ રાજાને આશીર્વાદ આપી પિતાના પતિનગરચર્ચા નહિ પરંતુ વીરચર્ચાની ઉપમા દેવને હેમક્રિયામાં સાથ આપ્યો, પરિણામે આપી છે.
મહારાજા ઉપરના પ્રાણસંકટનું નિવારણ થયું. એક સમયે રાત્રીના સમયે મહારાજા મહારાજાએ તે બ્રાહ્મણ કુટુંબને તેની અંધારપછેડે ઓઢી ચૌટામાં ફરતા હતા. દીકરીઓના લગ્ન જેટલું દ્રવ્ય સારી રીતે તે સમયે એક જાતને ઉદારતાનો અહંકાર અર્પણ કર્યું એટલું જ નહિ પરંતુ તેની લાવી તેમણે વિચાર કર્યો કે-હું સવારના જ દરિદ્રતાનું પણ નિવારણ કર્યું. દાનવીર રાજવી તરીકે કીતિથંભ ઊ
x x x કરાવીશ. આ જ સમયે બરોબર સામસામાં
પૃથ્વી પર અનેક શુભ કાર્યો કરી, અખૂટ બે આખલાઓના ત્રાસથી બચવા મહારાજાએ
કીતિ પ્રાપ્ત કરી પ્રજાને અતિ રંજિત બનાવી એક દરિદ્ર બ્રાહ્મણની બળદ બાંધવાની ડહેલીના
વિકમ આર્યાવત પર સુશાસન ચલાવ્યું. આ થાંભલાને આશ્રય લીધે. આ બંને આખલાઓ
પ્રમાણે રાજ્ય કરતાં કરતાં જ્યારે તેનું આયુ લેતા લઢતા તે જ સમયે અહીં આવી આ ડહેલીના થાંભલાને શીંગડાં મારવા લાગ્યાં,
લગભગ પૂર્ણ થવા આવ્યું ત્યારે તેણે અંતિમ
આરાધના અને પરલોક-સાધના માટે મહારાજાને પિતાનું જીવન જોખમાતું દયાનસ્થ દશા પ્રાપ્ત કરી. તેવામાં અકસ્માત જણાયું. આ વખતે તે ઘરને માલિક બ્રાહ્મણ પિતાની સમક્ષ દેવીઓને નૃત્ય કરતી જોઈ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com