________________
: ૧૧૪ઃ
[ સમ્રાટું આજે આપને જણાવી છે. હવે તેના અંગે રાજવીને પિતાની સન્મુખ નિર્ભયતાથી ઊભેલો યોગ્ય ઉપાય આપ કરી શકો છો.” જોયો. તરત તેને ખાત્રી થઈ કે- આ રાજવીની - ચાણકય બુદ્ધિવંત રાજ્ય પુત્રે અસુરી
સૂચના મુજબ આ પ્રમાણે વ્યવસ્થા કરવા માં માયાને વશ કરવા માટે તે જ દિવસે અનેક
આવી જણાય છે. એટલે તેની દીર્ધદષ્ટિ અને
બુદ્ધિપ્રતિભાથી તુષ્ટ બનેલા વૈતાલે પ્રેમથી જાતના સુવાસિત ખાદ્ય પદાર્થો તયાર કરાવી,
વિક્રમને નજદીક બોલાવી, તેને હાથ ઝાલી સાંજના સમયે રાજ્યમહેલના ઉપલા મજલામાં
પોતાની પાસે બેસાડ્યો. જ્યાં મહારાજાનું વિલાસભુ ન હતું ત્યાં ઘણી જ સુંદર રીતે ગે ઠવ્યા. આ વિલાસભુવનમાં
પછી વૈત લે વિક્રમને કહ્યું કે-“હે રાજવી! સોનાની સાંકળથી બલતા રત્નજડિત પલંગ હું અનિતાલ નામનો દેવ, દેવોના રાજા પર મુલાયમ સુંદર આસન ગોઠવી, કેટલાક ઇન્દ્રને પ્રસિદ્ધિ પ્રતિહારી છું. નિયમિત યથરછ અંગરક્ષકો સાથે વીંટળાઈ વૈશાલી વીર ભજનના અભાવે આ રાજમહેલમાં રોજ વિકમકુમાર હાથમાં તલવાર રાખી, ભુવનના
એક રાજપીને ' મારતો હતે. તારા જેવા એક થાંભલા નજદીક દીવાની એથમાં ઊભા બુદ્ધિશાળી એ મારી સાચી ભૂખ સમજી, મને ઊભે તે ચારે દિશાએ જોવા લાગ્યા. રત્નજડિત ભક્તિથી પ્રસન્ન કરી અને મિત્ર બનાવ્યું છે. સુવર્ણદીપિકાઓમાં ઉત્તમ પ્રકારના અત્તરાની હું તારા આ વર્તનથી અતીવ પ્રસન્ન થયો છું વાટે રાજ્યમહેલને મધમધિત કરી રહી છે. તો તને આજથી મારું અભયદાન છે. આજથી બરાબર મધ્યરાત્રિના સમયે એક બારીમાંથી આ ગાદી મેં તને અર્પણ કરી છે. પણ તેના ધૂમાડો, ૫છી જવાલા અને છેવટે યમરાજના બદલામાં તારે મને આવા ભવ્ય ભેજને જેવા ભયંકર વેતાળને આવતે વિક્રમે . નિયમિત આપવા.” આટલું કહીને વૈતાલ જેવી
રીતે આવ્યું હતું તેમ પુનઃ ચાલ્યો ગયો. આ વેતાળનું પેટ ભૂખથી ઊંડું ઊતરી
બીજે દિવસે ખાસ ૨ાજ્યદરબાર ભરવામાં ગયું હતું. ઘણું લાંબા સમયે આ પ્રમાણેની
આવ્યો જેમાં અવન્તીની પ્રજાને અમાત્ય તરફથી ખાદ્યસામગ્રી જોઈ તાલે ઉપરોક્ત પદા
જણાવવામાં આવ્યું કે-આ મહાન ભાગ્યર્થોમાંથી ઘણાખરાને સદુપયોગ કર્યો. આ
શાલી પુરુષ અન્ય કઈ નહિ, પરંતુ હવ, મહાપ્રમાણે ઘણા દિવસની ભૂખ ભાંગવાથી સંતુષ્ટ
રાજા ગંધર્વસેનના સુપુત્ર વિકમ છે, કે જેમણે બનેલા વૈતાલે સુવર્ણ હિંડોળે બેસી રાખવામાં
ગઈ કાલે એક અજાણ્યા પ્રજાજન તરીકે પડહ આવેલા ફળાનું પણ આરોગન કર્યું.
સ્વીકારી, રાત્રિના તાલદેવને વશ કરી અવંતીમહારાજા વિક્રમ વૈતાલની ચેષ્ટાઓનું પૂરે- ના રાજયસિંહાસનની ભાગ્યબળે પ્રાપ્તિ કરી છે. પૂરું નિરીક્ષણ કરી રહ્યો હતે. આ બાજુ આ પ્રમાણે વીર નિર્વાણ ૪૭૦ માં મહાપલંગ ઉપર ઝૂલતા વૈતાલે ચારે તરફ દષ્ટિ રાજા વિક્રમને અવન્તીની ગાદી પ્રાપ્ત થઈ અને ફેરવી, તે એક થાંભલા નજદીક મુગટધારી વૈતાલની પ્રસન્નતા પ્રાપ્ત થવાથી પિતાનું જીવન
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com