________________
વિક્રમાદિત્ય ].
: ૧૧૩ : કરવી અને તેને નિર્ણય થતાં બંને મિત્ર ભટ્ટમાગે એ રન ઉપાડી લીધું અને ગુપ્ત રીતે ચાલી નીકળ્યા.
વિક્રમની સાથે કુંભારના ગૃહે પાછા આવ્યા, પ્રતિષ્ઠાનપુરથી નીકળેલ બંને લંકા પછી વિક્રમના શોકને દૂર કરવા ખાણમાંથી સુધી પહોંચ્યા, જ્યાં અનેક રત્નોની રને કેવી રીતે પ્રાપ્ત થઈ શકે છે તેનું વૃત્તાંત ખાણેથી વિભૂષિત રોહણાચલ નામને જણાવી, તેની માતા જીવતી હોવાના સમાચાર પર્વત આવેલ હતો.
સંભળાવવા. આ પર્વતની તળેટીમાં પ્રવર નામના જટમાત્રનું આવું લેભી પણું જોઈ ક્રેધથી નગરમાં કુંભારને ત્યાં બંને જણાએ વાસ તેના હાથમાંથી તે રત્ન વિક્રમે ઝુંટવી લીધું કર્યો. આ કુંભારને ભાગ્યશાળી રાજય- અને ખાણુ તરફ પાછો આવી ખાણના અધિષ્ઠાકુમાર પ્રત્યે કુદરતી પ્રેમ ઉત્પન્ન થયે યક દેવને સંબંધી કહ્યું કેઅને તેઓનું સારું સ્વાગત કર્યું.
““દીન માણસોની દરિદ્રતારૂપ ઘાને રૂઝવ- પ્રભાતના પહોરમાં કુંભાર પાસેથી એક
નાર રોહગિરિ તને ધિક્કાર હો ! કારણ કે કોદાળી મેળવી, ઈષ્ટદેવનું સ્મરણ કરી
યાચકને “હા દેવ” એમ બેલ્યા પછી જ તું બંને મિત્ર પર્વતની તળેટીમાં પહોંચ્યાં,
ન આપે છે. વિક્રમની ટેકને જાણનાર ભટ્ટ માત્રને ખાત્રી હતી કે-વિક્રમ પાસે દીનતા કરાવવી અશ
આ પ્રમાણે બેસીને રત્ન ગિરિને પાછું કર્યો છે, છતાં મનમાં અનેક જાતના આપી દઈ તે અનેક દેશાંતરોમાં થઈ ફરતા તકી બાંધી કોદાળી વિગેરેના સાધનો સહિત ફરતા અવનીના પાદરે આવી પહોંચે. તેઓ રોહણાચલ પર્વત પર આવી પહોંચ્યા. પૂર્વ પ્રકરમાં જણાવી ગયા તે મુજબ
અહીં ભટ્ટ માત્ર ચાણાક્ય બુદ્ધિનો પડહ રવીકારનાર તે અન્ય કેઈ નહીં પણ ઉપયોગ કર્યો અને વિક્રમને જણાવ્યું કે રાજપુત્ર વિક્રમ જ હતે. “હે કુમાર ! અવન્તીથી આવેલ એક વટે- રાજ્યતિલક સમયે દીર્ધદષ્ટિવાળા પ્રધાનેમાગું ને તમારી માતાની કશળતા પૂછતાં તેણે એ આ નૂતન રાજવીને જણાવ્યું કે-“હે તમારી માતાના મરણના સમાચાર આપ્યા છે.” રાજન! કોઈ પ્રબળ સુર કે અસુર આ ગાદી તપાવેલી વાર સેય સરખા મિત્રના વચને રવીકારનાર દરેક વ્યક્તિનો સંહાર કરે છે. સાંભળી, અત્યંત દુઃખી બનેલા વિક્રમે “હા અને રાજ ન મળે છે તે દેશને પાયમાલ કરદેવ” એ શેઠજનક ને દીનતાભર્યો વનિ વાની ધમકી આપે છે. હે વીર પુરુષ! ઉચ્ચ કરી પિતાના હાથમાં રહેલી કેરાળી જેસથી કેટીના લક્ષણે અને તમારી લાવણ્યતામય ફેંકી દીધી. આ કોદાળીની અણીથી જે આકૃતિ જોતાં અમાએ રાજ્યસન ઉપર બાપને જમીન ખેદાણી તેમાંથી સવા લાખની કીંમ- બિરાજમાન કર્યા પછી આપના જેવા ભાગ્યાતનું ચળકતું ન નીકળ્યું,
ત્માના જીવન રક્ષણાર્થે ઉપયેગી એવી માહિતી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
