________________
[ સાટુ ભર્યું હતું. પરાધીન બનવા કરતાં તે પ્રજા બળથી શક રાજવીઓના આક્રમણથી માલમૃત્યુને વધુ પસંદ કરતી. આ પ્રજા માંથી જ વની પ્રજાને મુકત કરી. માલવી પ્રજા ઉતરી આવી છે. એટલે માળવી વી. નિ. ૪૭૦ માં મહારાજા વિક્રમને પ્રજાના મૂળમાં કેટલું વીરત્વ ભર્યું છે તેને અવન્તીની રાજ્યગાદી પ્રાપ્ત થઈ અને તેણે સ્પષ્ટ ખ્યાલ આવી શકે. પાણીપતના રણક્ષેત્ર અગ્નિ વૈતાલ અને રણઘેલી પ્રજાની સહાકરતાં તેમજ પંજાબી વીર નરેશ પરસના
' યતાથી સૌરાષ્ટ્રના છ– પ્રાંતે માંથી શક સામના કરતાં અગલાઈની પ્રજાને સામને
રાજવીઓને દૂર હઠાવી ક્ષત્રિયવટનું પુનઃ સીકંદરને આકરે થઈ પડશે. બાદ તે પ્રજા પિતાની વીરભૂમિનો ત્યાગ કરી સિંધદેશના રક્ષણ કર્યું જેમાં પણ શ્રી કાલિકાચા માગે રાજસ્થાનમાં આવી અને પછી અવંતી પૂરતી મદદ આપી હતી. તે યુદ્ધમાં માલવની પ્રાંતમાં નિવાસ કર્યો.
પ્રજાએ દાખવેલી વીરતાના કારણે જે સંવતની વિજેતા શાહ સીકંદરના હાથે છેદન– ઉપત્તિ થઈ તેનું નામ માલવ સંવત ભેદન થએલ માલવી પ્રજા અવન્તીમાં રાખવામાં આવ્યું આવીને તે દિવસથી તેમણે અવન્તીને મહારાજા વિક્રમના વર્ગવાસ બાદ પિતાની માતૃભૂમિ બનાવી અને ધીરે ધીરે અથવા તે માલવને તેણે ત્રણમુક્ત કર્યું” રાજ્યસત્તા ઉપર તેમણે કાબૂ મેળવ્યું. શાહ ત્યારથી કૃત અથવા વિક્રમ સંવતની સ્થાપના સીકંદરના આક્રમણ બાદ લગભગ ૨૦૦ થઈ. આજે માલવ-કૃત અથવા વિક્રમ ગમે તે વર્ષમાં તે રાજ્ય સ્થાનને અવન્તી પ્રાંત માલવ સંવત કહે પણ ત્રિવેણીના સંગમરૂપ આ પ્રાંત તરીકે પ્રખ્યાતિ પામ્યો.
માલવના સંવતની સ્થાપનાને પૂરતો યશ - શક રાજવીઓના સામનામાં આ વીર માલવી પ્રજા અને મહારાજા વિક્રમના ફાળે પ્રજાએ સાથ આપી વાર નિ. ૪૫૩ માં શ્રી જાય છે તેનું સવિસ્તર વર્ણન હવે પછીના કાલિકાચાર્ય અને માલવી પ્રજાના એકત્રિત ખંડમાં કરશે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
