Parshwanath Paramparaya Itihas

Author(s): Devguptasuri, Gorinath Shukla
Publisher: Ratnaprabhakar Gyan Pushpmala

Page 74

[ 56 ] एवमादिन शास्त्रतत्वावबोधनेनात्मकल्याणमार्गोऽस्मै उपदिष्टप्रायः / द्वितीयश्चास्माकं सिद्धान्तः-अहिंसा परमो धर्मः / ज्ञानस्येदमेव मुख्यं प्रयोजनम् / अतो जिनागमपरायणाः साधवः सजीवमनुष्णीकृतं जलमग्निं बनस्पतिश्च नैव स्पृशन्ति / आत्मकल्याणसाधकस्यायमेव प्रधानतमो मार्ग इति / येन च धर्माश्रयणेन तदात्मकल्याणं शक्यं साधयितु स एव निष्पक्षपातेनादरणीयः / अत एव जिनागमे सुव्यक्तमेवावगम्यते / सुच्चा जणइ कल्लाणं सुच्चा जणइ पावयं / उभयपि जाणइ सोचाजं सर्व समायरे // स एव धर्मः सत्यदयादानक्षमादिभिरूत्पद्यते, वर्धतेऽवस्थाप्यते च / यथा सत्येनोत्पद्यते धमा दयादानेन वर्धते / क्षमयाऽवस्थाप्यते धर्मः लोभक्रोधाद्विनश्यति // एवं मुनिनिरूपितं जिनागमतत्वं निरुप्याऽसौ तापसस्तेन सहैव गुरुसमीपमगच्छत् / अन्येऽपि तापसास्तत्र तेन सहैव.समायाताः / अयमेव श्रेसः पन्था इति निश्चित्याचार्यसमीपे शुभे मुहूर्ते एकादशभिस्तापसैर्दीक्षा गृहीता तेन तापसेन / अत्र भगवतः सूरेरेव प्रधानः प्रभावः / तस्य तापसस्य शान्तिमूर्विनाम परिवर्तितं सुरिणा / पूर्वमेव कृतशास्त्रपरिश्रमोऽल्पेनैव समयन जिनागमशास्त्राण्यधीत्य सर्वशास्त्रार्थपारगो बभूव स मुनिः / अथ सूरिरसी सौराष्ट्रदेशादारभ्य सर्वत्र विहारेण धर्मसंवधनप्रयोजकानि कर्माणि सम्पादयन् क्रमेण माण्डव्यपुरमाससाद / तत्र श्रीष्टगोत्रीय : पारसशाहो महामहोत्सवं विधाय सूरेः स्वागतं चकार / अन्तिमवतुर्मासश्वात्रैव कृतः। स्वायुषोऽस्थैर्य परिलक्ष्य शान्तिसागरमुनि रत्नप्रभसूरीति नाम विधाय स्वपट्टे स्थापयामास / स्वयमेकोनविंशतिदिनान्यनशनं कृत्वा समाधियोगेन महाप्रस्थानमकरोत् / देव्याः सच्चायिकायाः परामर्शनावगतं संघेन यदसौ सूरीश्वरः पञ्चमं स्वर्गमारूढः / महाविदेहक्षेत्रे च मनुष्यजन्मोपभुज्याऽसौ मुक्तिमेष्यतीति / सूरिरयं स्वस्य शासनकाले सर्वतोमुखप्रयत्नेन धमाभ्युदयाय परिकर आसीत् / परितो धर्मप्रचारेण जिनधर्मस्य पूर्णतया मूलदाढ्य कृतवान् / पट्टावलीकारेण विस्तरतो वर्णितमस्य चरित्रमतो प्रन्थगौरवभिया विरम्यतेऽत्र / संक्षेपतः श्रय ह्याचार्या महान् युगप्रवतेको बभूवेत्यलं पल्लवितेन / [वि. सं. 400 तः] 31 प्राचायः श्रीरत्नप्रभसूरिः। (षष्ठः) [वि० सं० 424 प०] ___ श्रीसिद्धसूरिपट्टे तप्तभट्टगात्रोद्भवो रत्नसन्निभतेजोमूर्तिः काव्यकलाकोविदः श्रीरत्नप्रभसूरिः शंखपुरवास्तव्यः समायातः / अस्य पिता महावैक्रयिक आगमप्रदर्शिताचारनिपुणो धन्नाशाहः पूर्वजन्मकृतपुण्यप्रभावान्नानावस्तुजातव्यापारेणापरा धनाधिप इव सर्वत्र कीर्विमवाप / माताऽस्य धर्मपरायणा फेंफादेवी / तयोरयं सूनुर्भीमदेवः / एकदा सवयोभिः सुहृद्भिः पर्यटनसमये दीर्घकायं महाभुजङ्गस ददर्श / मिथो वार्तालापनिमग्नाः सर्वे मार्गमध्यपतितं तमदृष्ट्वाऽगताः / यदा भीमदेवेनेदं ज्ञातं तदा विचारितम्-अहो ! अद्य करालकाल इव व्यालो दृष्टः / भाग्यादेव जावनं रक्षितम् / एवं चन्चलेऽस्मिन् जीवने को नाम विश्वासः / अत आत्मश्रेय एव विधातव्यम् / येन निरुपद्रवा शाश्वती शान्तिः स्यादिति विमृशन्नसो गृहमागत्य मातापित्रोरप्रे सर्पवृत्तान्तं न्यवेदयत् / वाभ्यामसो सावधानत्वेनोपदिष्टः / किन्तु विगतसंसाराभिलाषोऽयं सर्वथाऽत्मचिन्तनेन दिनान्यत्यवाहयत् / इतश्च तस्यैव सद्भाग्यवशादाचार्यः श्रीसिद्धसूरिः शंखपुरमाययो / सर्वश्रावकसमम्पादितस्वागतसत्कारोऽसौ संसारसंसरणभजिकां दशनां ददो यथा- असंखयं जीवियमापमा यये जरोवणीयस्सह णस्थि ताणं / एवं वियागाणि जणे पमचे करण विहिंसां अजय गहिति / /