Parshwanath Paramparaya Itihas

Author(s): Devguptasuri, Gorinath Shukla
Publisher: Ratnaprabhakar Gyan Pushpmala

Page 92

/ 7 ] फल तत्वविचारणञ्चेति" अस्मद्धर्मसिद्धान्ततत्वं ते विदिवप्रायमतः क्षिप्योच्यते यद्-सर्वधर्ममतानुयायिनामपेक्षया जिनधर्मे साधूनां विशेषतस्त्यागस्य विरत्तेश्च भावना / न चात्र कनककामिनीस्पर्शमात्रम् / स्वयमेव दुःखानामनुभवः / न हि स्वकृतेऽन्येषां कष्टोत्पादनम् / मनोवाकायकर्मभिश्चाहिंसासत्याम्तेयब्रह्मचर्यादीनां बतानामनुपालनं प्राधान्येन संदृश्यतेऽस्मिन् धर्मे / स्वधर्मानुचरणे ते साधवो पीतमानमोहा नाहंकृतिमातन्वते / धर्मोपदेशदाने सर्वे च समानमानाः / अत्र तत्वज्ञानविषये स्याद्वाद-प्रमाणकर्मवादात्मवादक्रियावादसृष्टिवादपरमाणुवादा योगासनसमाधयश्च सर्वोत्कृष्टा विद्यन्ते / नायं साधारणेन केनचित प्रचारितोऽनाद्यनन्तत्वात् / महानयं विश्वधर्म इति सार्थकतां गतः। महामहिमशालिनश्चास्य प्रवर्तका जगद्वन्दनीयचरणपंक्तयस्तीर्थङ्कराः। यत्रास्य धर्मस्य साधनां बिहारो न जातस्तत्रैव मुग्धमनसो जना अन्यैः प्रतारिता हिंसयैवात्मानमुद्धत चेष्टमाना अधः पातयन्तीति चेतश्चेखिद्यते / एवं सार्वजनीनभावनाभावितं धर्मसंक्षेपवर्णनं श्रुत्वाऽसौ श्रेष्ठी सालगो विज्ञातजिनधर्मतत्वः सूरेरस्नुज्ञां लब्ध्वा शुभेऽहनि सकुटुम्बको भगवती दीक्षामगृह्वात् / जनाश्च तस्यानुकरणतत्परा जिनधर्मरतयो बभूवुः / पट्टावलीकारैरत्र पञ्चसहस्रसंख्यका दीक्षिता इत्युक्तम् / ब्राह्मणा अप्याश्रयविरोधे का गतिरिति निरुशोपहता तथैव तस्थुः / तृणानां च को विरोधोऽनलेन ! / चन्द्रावतीसमीपवासिनों ज्ञात्वा सर्वमिदं जिनधर्मेऽधिकां रुचिमादधुः / अनेककोटिपरिमितस्य धनाढ्यस्य श्रेष्ठिनः को नामाऽनुकरणं न विदम्यादात्मकल्याणपरम्परामार्गानुसरणे / एकस्मिन समये परमविनयोपेतेन सालगेन श्रेष्ठिना सूरीश्वरोन्यगादि-भगवन् ! दीक्षाप्रहणात् प्रागेव मया धर्मार्थ कोटिपरिमितं द्रव्यं पृथक्कृतमास्ते / भवदादेशानुसारेण तस्य सदुपयोगं कर्तुमभिलषामीति / श्रुत्वा चाचार्यस्तमभिनन्द्याह-श्रेष्ठिन् ! लोकत्रयवन्दितस्य श्रीतीर्थङ्करस्य भगवती मन्दिरनिमोणं, तीर्थयात्रायै संघनिष्कासनं, शास्त्रप्रन्थलेखनादिभिर्ज्ञानप्रचारश्चेत्ति त्रीणि प्रधानानि सत्कार्याणि / जिनधर्मप्रचारः सहयोगाप्तबन्धूनां सहायताप्रदानादिकमन्यच्च / तदपि धर्माङ्गम् / अत्र यत्रोपयोगमिच्छसि तत्संपादय / सूरेः परोपकारमिश्रित निर्लोभयुक्तं च वचः श्रुत्वा विचार्याऽसौ चतुर्मासस्थितये भूयो भूय आग्रहम करोत् / येनप्सितं पुण्यो. पार्जनं सकलं जिनधर्मज्ञानप्रचारश्च स्यात् / आचार्याऽपि धर्माभिवृद्धय तदभ्यर्थनामङ्गोचकार / जनाश्च परमसन्तुष्टमानसा बभूवुः / शिल्पकलाको विदाः शिल्लिनः समाहूताः / आदिष्टं च भगवतः श्रीमहावीरस्य द्विपश्चाशदालयोपबृहितं मन्दिरनिर्माणम् / आगमलेखनाय लिपिकराश्च समादिष्टाः / सूरीश्वरद्वारेण श्रीभगवतीसूत्रवाचनामहोत्सवोऽपि समारब्धः / तात्विकदार्शनिकविषयकव्याख्यानं श्रुत्वा मधुगन्धलुब्धमधुप इव श्रेष्ठी सूरिचरणसरोजं क्षणमपि त्यक्तुं नैच्छत् ।समाप्तश्च वाचनामहोत्सवः। जनाश्चालभ्यपुण्यपुजेन संगता आत्मनः कृतार्थताममन्यन्त / सूरेरनुज्ञा लब्ध्वा श्रावकेभ्य आमन्त्रणानि श्रीसम्मेतशिखरयात्राथै प्रेषितानि / आगताश्च श्रद्धालवो बहवो जनाः। मार्गशीर्ष शुक्लपञ्चम्यां श्रीसिद्धसूरेरध्यक्षत्वे विराट् संघः श्रीसम्मेतशिखरयात्रायै प्रतस्थे / संघे च पञ्चसहस्रपरिमिताः साधवः साध्यश्च, लक्षाधिका जनाः, चतुर्दश हस्तिनः, दिगम्बरीयसाधूनां त्रिशती, अन्यमतानुयायिनी साधूनां सप्तशती, चतुरशीतिसंख्यकानि देवायतनानि चासन् / गत्वा च तत्र विधाय पूजाष्टाह्निकामहोत्सवादीनि परमानन्दमवाप संघः / एकदा सूरिणोपदिश्यमान कल्याणमार्गः सालगः कृतनिखिलधर्मकार्य आत्मनि विचार्य पुत्रांश्चाभाष्य दीक्षोद्यतो बभूव / संघपतिमालां ज्येष्ठाय पुत्राय संगणाय समयॆ पुण्ये तीर्थे भगवतीं दीक्षां जमाह / संघश्च संगणाधिपतित्वे क्रमशश्चन्द्रावतीमगात् / सर्वे च पञ्चभिः सुवर्णमुद्रिकाभिः सम्मानिताः स्वगृहं प्रतिनिववृतिरे / श्राचार्यः सिद्धासूरिनूतनेन मुनिना शेखरहंसेन सह पञ्चरातसंख्यकैः शिष्यैः समन्वितः पूर्वदेशे धर्मप्रचारार्थ परितो विजहार / लोकाश्च धर्मभावनामावितहृदयाः परमया भक्त्या स्वागवादिभि. सन्मानं चक्रुः /