Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
મેરના પિચ્છધરને વંશજ
ધીરુભાઈ ઠાકર
જયભિખુ નામ મેં પહેલવહેલું સાંભળ્યું સંપર્કમાં આવ્યો છું. એ દરમ્યાન એમની નરવી
રસિકતાનો મને અનેકવાર પરિચય થયો છે. એમના ત્યારે બીજા અનેકેની જેમ મને પણ ભ્રમ થયેલ
તખલ્લુસનો ઈતિહાસ જાણ્યો ત્યારે ખબર પડી કે કે આ કઈ જુનવાણી સાધુ હશે. પછી તેમનું એક
સિક્કાની બીજી બાજુ રોમાંચક છે. એ નામ પાર્વતીપુસ્તક હાથમાં આવ્યું, પ્રેમભક્ત કવિ જયદેવ.
પરમેશ્વરની માફક એમના દામ્પત્યના અદૈતનું પ્રતીક છે. પુસ્તક વાંચતો ગયો તેમ પેલે ભ્રમ ભાંગતો
' નામની માફક તેમને દેખાવ પણ છેતરામણ . વાચનને અંતે ખાતરી થઈ કે આટલી રસિક
છે. સાદે પોષાક અને શરમાળ કે સંકેચશીલ બાની કોઈ સાધુની હોય નહીં, અને જૈન સાધુની
દેખાતો ચહેરે. તમે નજીક જાઓ, બે દિવસ સાથે તો ખચિત નહીં જ.
રહો કે સાથે પ્રવાસ કરો ત્યારે ખબર પડે કે ખાનપાન, શૃંગારની છોળો ઉડાડીને પ્રેમરસ પાનાર આ
વસ્ત્રાભૂષણ અને રહેણીકરણીમાં બાદશાહી ઠાઠ એમને લેખક તો પેલા મેરના પિચ્છધરનો જ વંશજ, પૂરો જોઈએ. ગહથી હે જોઈએ એમ મનમાં દઢ બેસી ગયું. એક વાર પરિચય થયા પછી તમારા ઉપર
૧૯૪૬ના જુલાઈ કે ઑગસ્ટમાં જ્યભિખુની તેમના પ્રેમ ને મમત્વનો પ્રવાહ એવો ચાલે કે તમને પહેલીવાર ઓચિંતી મુલાકાત થઈ. શારદા પ્રેસમાં એમાં વાવા, સાત એક ચેપડી છપાતી હતી. તે નિમિત્તે ત્યાં ગયો,
જિંદાદિલી, નેકી અને વફાદારીની વાતો એમની તો પ્રેસ–મેનેજરની ખુરશી ઉપર બેઠેલ એક ભાઈ
પાસેથી કદી ખૂટે નહીં. લેહચુંબકની જેમ તમે જોશીલી જબાનમાં કોઈની સાથે વાત કરી રહ્યા એમનાથી ખેંચાયા વિના રહો જ નહીં. તેમના હતા, માંડીને વાર્તા કહેતા હોય તેમ.
વ્યક્તિત્વનો પ્રભાવ એવો છે કે રાય અને રંક સૌને સાંભળનારા પણ વાર્તારસમાં ડૂબી ગયા હતા. વાત તે પોતાનાં કરી શકે છે. પૂરી થયા પછી એમની મને ઓળખાણ કરાવવામાં
ભાવનગરના સદ્ગત મહારાજા શ્રી કૃષ્ણકુમારઆવી, બાલાભાઈ દેસાઈ–જ્યભિખુ તરીકે.
સિંહ અને ચંદ્રનગર સોસાયટીના બચુ પગી બંનેના સહેજ આંચકા સાથે એમનો પહેલો પરિચય મનમાં જયભિખુની પ્રેમાÁ છબી ઉઠેલી હોય. થયો. દસ મિનિટમાં જ મારા મને તાળો મેળવી સામેના માણસના પદને કારણે તેની સાથેના વ્યવહારમાં લીધે કે જયભિખુ રંગીલા લેખક છે, સંસારમાં ભેદ કરવાનું એ શીખ્યા નથી. માત્ર ઊંડા ઊતરેલા જ નહી, તેના રસકસના જાણુ સાચદિલ, નિખાલસ મિત્ર ને માર્ગદર્શક તરીકે તલ શોખીન છવ છે.
નેહીમંડળમાં તેમનું સ્થાન હમેશાં ઊંચું રહે છે. છેલ્લાં બાવીસ વર્ષમાં હું તેમના ઠીક ઠીક નિકટ જયભિખુનું સ્નેહીમંડળ ઘણું બહાળું છે
