Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
SCમારા વિદ્યાર્થી બાલાભાઈ
ફૂલચંદ હીરચંદ દોશી મહુવાકર”
બાલાભાઈ ભાર વિદ્યાર્થી હતા, તેનું મને અને ગુજરાતી ભાષામાં તેમજ ન્યાય-વ્યાકરણ આદિમાં
સારી એવી પ્રવીણતા મેળવી ન્યાયતીર્થ અને ન્યાયગૌરવ છે. આગ્રામાં શ્રી વીરતત્ત્વ પ્રકાશક મંડળના
ભૂષણની પદવી મેળવી. અમદાવાદ આવ્યા અને સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ તરીકે હું ગયો અને તે વખતે રતિભાઈ
કઈપણ જોતની નોકરી ને કરવાની પ્રતિજ્ઞાથી કલઅને બાલાભાઈ મંડળમાં અભ્યાસ કરતા હતા.
મના ચરણે જીવનના શ્રીગણેશ શરૂ કર્યા. આ વખતે અમે વકતૃત્વ સભા શરૂ કરેલી. હસ્ત
સાહિત્યના જીવ તો હતા જ અને જૈન સાહિ. લિખિત પણ શરૂ કર્યું હતું, એટલું જ નહિ પણ ત્વનું અને તેનું જીવનદર્શન આપતાં કથાનકેનું સંસ્કૃત વકતૃત્વ સભા પણ ચલાવતા. શ્રી વિજયધર્મ.
તેમણે સારું એવું અવગાહન કર્યું હતું. શ્રી ધીરલક્ષ્મી જ્ઞાનમંદિરના સર્વોત્તમ સંગ્રહમાંથી ગ્રંથ
જલાલ ટોકરશી શાહે શરૂ કરેલ પ્રેસ અને પત્રમાં રનને પણ અમે સારો એવો લાભ લેતા. બાલા
પોતાની લાક્ષણિક શૈલીમાં કામ શરૂ કર્યું. નવાનવા ભાઈ બહુ રમૂજી પ્રકૃતિના આનંદી અને સેવાપ્રિય
વિચારે, નવ–નવી દૃષ્ટિ, ઉચ્ચ ભાવના, તેજસ્વી કલમ હતા. એ વખતે મેં તેમનામાં સાહિત્ય—પ્રેમના અંકુરે અને રસપ્રદ સાહિત્યની પુસ્તિકાઓ ઘર ઘરની ન્યાત જોયા. કલમ પણ સ્વચ્છ અને સુંદર અમારું હસ્ત
બની રહી. સાહિત્યની સરવાણી વણથંભી વહેવા લાગી લિખિત, જો કે અનિયમિત હતું પણ તેમાં બાલા
અને જૈન સમાજ તેમજ જૈનેતર સમાજ તેમનાં ભાઈની કથાઓ અને હાસ્યકણિકાઓ તેમની બુદ્ધિ પુસ્તક પાછળ મુગ્ધ બની ગયો. શારદા પ્રેસની જવાપ્રભાનાં દર્શન કરાવી જતી. સંરથા પછી તો શિવ
બદારી સંભાળી અને તેમાં કલાત્મક-સુંદર પ્રકાશનોએ પુરી ગઈ અને હું જ્ઞાનમંદિરમાં રહી ગયો.
તેમની કલાપ્રિયતાનાં દર્શન કરાવ્યાં. એક વખત આચાર્યશ્રી અને મુનિવર્યો સાથે શ્રી જીવનમણિ સવાચનમાળા ટ્રસ્ટ તેમના અમે બધા વૃંદાવન શ્રી દયાનંદ સમારંભમાં જતા તેહી શ્રી લાલભાઈ પાસે શરૂ કરાવ્યું અને તેમાં હતા. દશ દશ પંદર માઈલ પગપાળા જવાનું. એ
૧૫૦ જેટલા પ્રેરક ગ્રંથરત્નો આપીને સંસ્કારનાં પ્રવાસ યાત્રામાં જે આનંદ, આચાર્યશ્રી અને ગુરુ- સિંચન કર્યા. વ સાથે વાર્તાલાપ, સ્વયંપાક અને વિદ્યાર્થી- સાઠ વર્ષની ઉંમરમાં ૩૦૦ જેટલાં સાહિત્ય રત્નો
ની નવનવી ભાવનાઓ જાણવાની તક–એનું ભારે અપીને જેન જગત અને ગુજરાતી સાહિત્યની જે મન મોટું મૂલ્ય હતું. બાલાભાઈ રતિભાઈ ચીમન- અનપમ સેવા કરી છે તે ગુજરાત-સૌરાષ્ટ્રને ગૌરવ ભાઈની ત્રિપુટીના ઉચ્ચ સંસ્કારો, ઉયને, નવનવાં લેવા જે મંગલમય પ્રસંગ છે. સાહિત્યના અનન્ય કૂતુહલે અને હાસ્ય છાંટણાઓની મેજ આજે પણ ઉપાસકનું સાહિત્ય પ્રકાશન માટેનું ટ્રસ્ટ અદ્વિતીય મધુરાં સ્મરણ જગાવી જાય છે.
બની રહે. તેઓ ખૂબ ખૂબ યશસ્વી બને અને સાહિબાલાભાઈએ શિવપુરીમાં સંસ્કૃત પ્રાકૃત હિન્દી ત્યની સેવા કરવા દીધાર્યું બને એજ અભ્યર્થના,
