Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
છે. બાકી તેઓ તેા ખુમારી સાથે ગયા છે. —બેચરદાસ શાહ, ભાવનગર
શ્રી બાલાભાઈ દેસાઈ ( જયભિખ્ખુ ) ના અવસાનના સમાચાર જાણી અકળામણ અનુભવી. આમ સૌને હાથતાળી દઈ એકલપ‘થના ભાગી બનશે તેવું કલ્પી ના શકાય. હજી ત્રણ દિવસ પહેલાં જ તેમના સનની અનેક કૃતિએ વિશે વિચાર–વિનિભય થયેલા. હજી તેા કેટલાંય નવાં સર્જના કરવાની તેમને આશા હતી તે અધૂરી રહી ગઈ. આજે ચિ. કુમારપાળભાઈ એ તેમના કુટુંબને ઉદ્દેશીને લખેલ પત્ર વંચાવ્યો ત્યારે લાગ્યું કે, શ્રી બાલાભાઈનુ જીવન ક`યાગી જીવન હતું. ચાર દાયકા સુધી ગુજરાતને સંસ્કારનું સાહિત્ય પીરસી, ધ, નીતિ, અને ન્યાયના અહાલેક જગાવનાર બાલાભાઈ સામાન્ય માણસમાંથી ઉત્તમ ગુણ મેળવી પેાતાના જીવનમાં ઉતારનાર તપસ્વી હતા. જૈન સાહિત્યનાં અનેક નવાં પાસાં એમણે આલેખ્યાં. જ્યારે બીજી બાજુ “ ઈંટ અને ઇમારત ” ના સંસ્કાર સીંચનનું ભાથું વર્ષોં સુધી પીરસી ગયા. એમની “ પ્રસંગ કથા સદાયની સત્યની વાતે બની રહેતી. અણઉકલ્યા પાસામાં ખેાવાયેલી બાજુ ઉપર પ્રકાશ પાડી જગાડનાર દીવાદાંડી જેવું જીવન જીવી ગયા.
k
,,
મેાટા સાથે મેટા અને બાળક સાથે સહજ નિખાલસ ભાવે વાતા કરતા જોઈ એ ત્યારે શ્રી બાલાભાઈમાં મહાન સાહિત્યકારની પ્રતિભાના આડબર કે ડાળ કયાંય ન દેખાય. બાળકસહજ નિખાલસપણું અને પારકાને પેાતીકા કરવાની હથોટી એમણે કેળવી લીધી હતી અને જીવનમાં ઉતારી હતી.
શ્રી જયભિખ્ખુએ ખુમારીથી જીવી, કોઈના એશિયાળા ન બનતાં કલમને ખેાળે માથું મૂકી દુઃખને સુખ માનીને પ્રમાણિક જીવન જીવી, સ્વાભિમાની લેખકોને દૃષ્ટાંત પૂરું પાડયુ છે.
શ્રી જયભિખ્ખુની વિદાયથી સાહિત્યક્ષેત્રેના પુરાય તેવી ખેાટ પડી છે, પણ ધાર્મિક વૃત્તિવાળા માણુસાને શ્રી જયભિખ્ખુ જેવા સંતની ખેાઢ પડી છે,
સૌ. ૨૪
શ્રી જયભિખ્ખુ ષષ્ટિપૂતિ સ્મરણિકા : ૧૮૫ બાળકોનાં દિલ જીતનાર એન્ડરસન જતાં બાળકોએ ધણું ગુમાવ્યુ છે. મિત્રોએ તેમના આશ્રયનું સ્થાન ગુમાવ્યુ' છે અને કે. લાલ. જેવા અનેક મહાન પ્રતિભાશાળી કલાકારાએ પ્રણેતા ગુમાવ્યા છે. ખરેખર જયભિખ્ખુ જવાથી ન પુરાય તેવી ખાટ સૌ મિત્રોને પડી છે.
—ડૉ. ભાનુપ્રસાદ પડચા ભૂતપૂર્વ નાયબ શિક્ષણ પ્રધાન
તમે જાણા છે! તેમ છેલ્લાં દસેક વર્ષોંથી હું તેમના સારા સપર્કમાં આવ્યો હતા. એ એક સિદ્ધ– હસ્ત લેખક હતા અને મારા ઉપર ઘણા પ્રેમ રાખતા
હતા.
—કસ્તુરભાઈના પ્રણામ.
અમને સૈાને ખરેખર ઊંડા આધાત થયેા છે. એમની ખેાટ ધણી મેાટી છે. માત્ર ગુજરાતને જ નહીં, પણ આખા ભારતને એમની ખેાટ સાલશે.
—ા, જે. એમ. પાહવા, સીતાપુર તે દિવસે. શ્રી પંડિતજીની જન્મતિથિ નિમિત્તે કેટલા ઉલ્લાસ અને આનથી એ આવેલા અને મળેલા. ઘણા દિવસે મળવાનું થયું હતું તેથી મને ખૂબ જ આટ્લાદ થઈ રહ્યો હતેા. કોને ખબર હતી કે ૧૫ દિવસની ભીતર જ એ વિરાટ સાહિત્યસર્જક આમ અચાનક પેાતાની સર્જનશક્તિને, સૃષ્ટિના સર્જનહાર મહાન સર્જકની જ્યેાતમાં લઈ જઈ તે અન્તર્ધાન થઈ જશે. એમની દિવ્ય ચૈાતિને નમરકાર કરવા સિવાય આપણી પાસે બીજું કાઈ સાધન નથી. —મુનિ શ્રી જિનવિજયજી
ગુજરાતને અને ગુજરાતી વાચક સમાજને તેમની ખેાટ સાલશે. સદ્ગતે જીવનમાં વિપુલ સાાહત્યસેવા બજાવી હતી. પેાતાની મુદ્ધિશક્તિના, તાર્કિક પ્રતિભાના જીવન પર્યંત સદ્ઉપયાગ કયે હતા. એ કલમ અકાળે અટકી ગઈ. એથી સહુ કાઈ લેખક અને સાક્ષરસમાજ દુ:ખ અનુભવશે. —૫. લાલચન્દ્વ ગાંધી, વાદરા
