Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
૭૮ જીવંત શરદ: શતમ્
શ્રી જયભિખ્ખુની મુસ્લિમકાલીન ઐતિહાસિક નવલકથાઓમાંથી મેં ‘વિક્રમાદિત્ય હેમુ’ અને ‘ભાગ્યનિર્માણ' જ વાંચી છે, જે એમણે મને ગઈ સાલ ભેટરૂપે મેકલાવેલી. પૂરા દેવલ,' ‘દાસી જનમજનમની, ‘માદરે વતન,' ‘યાદારથળી,' ‘એક કદમ આગે,' ‘જવાંમર્દ,’હિંમતે માં,' ‘ગઈ ગુજરી,’ ‘માને લાલ' વગેરે મે' નથી વાંચી અને ‘લોખંડી ખાખનાં ફૂલ' તેમ જ ‘દિલ્હીશ્વર' પણ નથી વાંચી. એટલુ હું જાણું છું કે ‘વિક્રમાદિત્ય હેમુ’એ જૈન ઇતિહાસના જાણકારાને તેમાંની શ્રી જયભિખ્ખુની પ્રસ્થાપનાના વિરોધ કરવા અને બીજાને ‘હેમુ’ વિશે શોધ કરવા પ્રેરિત કર્યાં. તેણે તેમને લોકપ્રિયતા પણ અર્પી છે તેમ જ તેની પછી લખાયેલી જૈન કથા ઉપર આશ્રિત નવલકથા અને નવલિકાઓને જૈનેતરામાં લોકપ્રિય બનાવી, જૈતાને પણ તે વાંચવા પ્રેર્યાં છે. અન્યથા રૂઢિચુસ્ત સાધુએના વાતાવરણમાં તેમની પણ એવી જ ગતિ થાત જેવી કે એવા સાધુઓને માટે લખાયેલા અને અંધભક્તિવશ આર્થિક સહાયતા આપી પ્રકાશિત થતા ગ્રન્થાની થાય છે.
શ્રી જયભિખ્ખુએ ગુજરાતી લેખકો અને ગુજ રાતી જનતામાં પેાતાનું અનુપમ સ્થાન જમાવ્યું છે, તેથી જ તેા તેમની ‘ષષ્ટિપૂતિ' તે સમારેાહ જ માત્ર નથી ઉજવાતા, બલ્કે થેલીએ પણુ ભેટ અપાય છે. તેથી તેમણે હવે અખિલ ભારતીય ક્ષેત્રમાં
પેાતાની કૃતિઓ મારફત આવવું જોઇએ.
ભાષા
એ કાર્યાં રાષ્ટ્રભાષા હિંદી દ્વારા જ શકય છે. રાષ્ટ્ર દ્વારા જ તેમણે લેખક તરીકેના જીવનની શરૂઆત કરેલી. રાષ્ટ્રભાષા તેમણે નવા નામે શીખવાની નથી; માત્ર તેમાં લખવાનેા પહેલાંના અભ્યાસ જ તાજો કરવાના છે. તેમને એ કહેવાની ભાગ્યે જ જરૂર જણાય કે ઊર્દૂલેખક પ્રેમચંદજી, કિશનચન્દર, યશપાલ વગેરે હિંદીને અપનાવીને જ અખિલ ભારતીય સ્તરના લેાકપ્રિય લેખક નીવડયા છે અને એ જ લખાણે તેમને આજે વિશ્વપ્રિય પણ બનાવ્યા છે.
પેાતે આવું સાહસ કરવા ન પ્રેરાય તેા ક્રમમાં કમ તેમણે જૈનેતર પર પરાના સાહિત્યના અને વ્યાપક મનાતા ઇતિહાસના આધારે લખાયેલી પેાતાની નવલકથા, નવલિકા અને વાર્તાઓના પ્રકાશન માટે હિંદી પ્રકાશકાને ઉદારતાપૂર્વક ઉત્સાહિત તા કરવા જ જોઇએ.
હિન્દી જનતાને ખરીદીને પુસ્તક વાંચવાની ટેવ હજી પડી નથી, તેથી પ્રકાશકને ઉદ્દાર ઉત્સાહની જરૂર પડે છે. પ્રસંગવશ આ તરફ ધ્યાન ખેચવા બદલ ક્ષમાપ્રાર્થી છું. આ બહાને દીધ નની કામના સાથે શ્રી જયભિખ્ખુને મારી શ્રદ્ધાંજલી અર્પી છું અને સાવિ નિયર પ્રકાશકને પણ મને આ તક આપવા બદલ આભાર માનું છું. અનુ, પ, શાંતિલાલ જૈન
સ્નેહી ભાઇ બાલાભાઈ,
તમે હંમેશની માફક મને તમારું “ જળ અને “ કેડે કટારી ખભે ઢાલ ' નામનુ પુસ્તક માકલ્યા બદલ આભારી છું. છે. વાંચતા હંમેશા આલ્હાદ થાય છે. કુમારપાળ પણ તમને ઠીકઠીક પહોંચી રહ્યા છે. તેને મારા
કમળ' નામનુ પુસ્તક અને ભાઈ કુમારપાળનું તમારી લખાણ શૈલી અને ખી
અભિનંદન પાઠવશે.
અમદાવાદ, ૭-૮-૬૯
લિ. કસ્તુરભાઈના પ્રણામ.
