Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
સ્નેહાળ મિત્ર અને માર્ગદર્શક
– કનુભાઈ દેસાઈ - શ્રી જયભિખુ! એમના વિષે લખવું. જયભિખુ ગુજરાતી જનતાને સુવિદિત છે. એમની
જનતાપ્રિય નવલકથા “પ્રેમભક્ત કવિ દેવ’પરથી અને તે પણ જેને લખતાં ન આવડે તેણે લખવું એ
કવિ જ્યદેવ ચિત્રપટ પણ ઊતર્યું છે, જેનું નિદ
જ ઘણું કઠિન કામ છે. છતાં જેની કૃતિઓ માટે હું હમેશા ન મેં કર્યું હતું. ગર્વ લઈ રહ્યો છું તેવા હાલસોયા અને સ્નેહાળ મિત્ર માટે મારાથી કાંઈક લખાઈ જ જાય છે.
આ તે સાહિત્યકાર અને ઊર્મિશીલ લેખક શ્રી.
જયભિખુની વાત થઈ પણ શ્રી બાલાભાઈ (અમે હૃદયસ્પર્શી મર્મ અને શબ્દલાલિત્યથી એમની
બધા આ પ્રિય નામે બોલાવીએ છીએ. ) સ્નેહાળ કૃતિઓમાં હમેશાં ઊર્મિ અને કલ્પનાની સુગંધ પથ
માર્ગદર્શક મિત્ર છે. જીવનમાં મુશ્કેલીઓ વચ્ચે સપ ‘રાયેલી છે. સમગ્ર ગુજરાતમાં અને ગુજરાત બહાર કાયેલાઓને તેમનાં આત્મીયતા અને પ્રામાણિક તથા જ્યાં જ્યાં ગુજરાતી સાહિત્ય વંચાય છે ત્યાં ત્યાં
નિખાલસ અભિપ્રાય દીવાદાંડીરૂપ બની રહે છે. મને એમની કલમનો “જય” “જયકાર છે. તે છતાં તેઓ
એવા કિસ્સાઓની જાણ પણ છે, બહોળા મિત્રતે સદાય સાહિત્યના-સરસ્વતીના–સદાચાર અને
મંડળ અને સાહિત્યકારોમાં એમનો અભિપ્રાય માનવતાની સુગંધ પાથરતા ભિખુ જ રહ્યા છે.
આવકાર્ય બની રહે છે. એમના મિલનસાર, આનંદી ( નવલકથા, ટૂંકી વાર્તા, નિબંધ આદિ સાહિત્ય અને નિરભિમાની સ્વભાવે એમનો મોટો ચાહકવર્ગ રિવરૂપનું શ્રી જયભિખુએ સફળ ખેડાણ કર્યું છે. ઊભો કર્યો છે. ગુજરાત સમાચારમાં દર ગુરુવારે પ્રસિદ્ધ થતા
એમના મિત્રવર્ગમાં માત્ર સાહિત્યકારો નથી, “ ઈટ અને ઇમારત'ના જનતાપ્રિય વિભાગે બહોળો
પણ વિવિધ શ્રેણીના માણસો છે. તેમાં ચિત્રકારો વાચકવર્ગ ઊભો કર્યો છે. તેમાંના હૃદયસ્પર્શી પ્રસંગ
સાથેનો તેમનો સંબંધ અતિ ગાઢ છે. તેઓ ચિત્ર ગોએ એમના વાચકવર્ગમાં અનોખી ચાહના મેળવી છે.
કળા ના ખૂબ જ રસિયા છે, માર્ગ સૂચનથી અને શ્રી જયભિખ્ખને મેં લખતા જોયા છે. તે પોતાની આગવી કળાસૂઝથી શ્રી જયભિખ્ખએ અનેક લખવા બેસે અને પછી તરત જ વાંચી સંભળાવે ચિત્રકારની પીછીમાં પ્રાણ પૂર્યા છે. “મંગલમંદિર ત્યારે એમને પ્રાપ્ત થયેલ દેવી સરસ્વતીના પવિત્ર શૃંગારિકા,” “ પ્રણયમાધુરી” જેવા ભાગ ચિત્રઆશીર્વાદ અને દિક્ષાનો પરિચય થાય છે. એ આ
સંપુટનું મૂલ્ય જે વધ્યું છે તે એમની પ્રેરકવાણીન શીર્વાદ અને દિક્ષાના પાલનમાં આ સારસ્વતભકતે આભારી છે. શ્રી જયભિખુની પ્રેરક પ્રસ્તાવનાને સમગ્ર જિદગી ગાળી છે. આ માટે તેમને અનેક તપ પ્રતાપે આ ચિત્રસંપુટ આદરણીય થયા છે. વેઠવાં પડ્યાં છે; કરવાં પડ્યાં છે.
મારો શ્રી બાલાભાઈ—જયભિખુ સાથેનો નવલકથાકાર અને નવલિકાકારની જેમ બાળ– એટલે વર્ષો જૂનો સંબંધ છે કે જે યાદ કરું અને સાહિત્યના લેખક અને નાટયલેખક તરીકે પણ શ્રી લખવા બેસું તો પાનાં ભરાઈ જાય.