Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
( શ્રી “જ્યભિખ્ખન વિધ્વજ
શ્રી. દુલેરાય કારાણી
આજે સમસ્ત ગુજરાતમાં શ્રી જ્યભિખ્ખની મિત્ર હોવા છતાં નાના માણસો સાથે એ પ્રેમકલમને વિજયધ્વજ ફરકી રહ્યો છે. ગુજરાતની પૂર્વક વાર્તાલાપ કરી શકે છે. જનતાને એમને પરિચય આપવાની જરૂર હોય એમની લેખિની-લેખનશેલી રમતિયાળ છે, ખરી? ગુજરાત અને બૃહદ્ ગુજરાતમાં શ્રી જયં
રઢિયાળી છે, રમઝમ કરતી મનહર મુગ્ધા જેવી ભિખુનું નામ સર્વત્ર સુવિખ્યાત છે. એમની
માનવતી છે, વાચકને પણ એ મસ્તીની મેજમાં લેખિનીને વિજ્યની વરમાળા વરી છે. અને એનું
લઈ જાય એવી શક્તિમાન છે. એમની કલમે ગુજકારણ છે એમની માનવતા. એકલી વિદત્તામાં એ
રાતની જનતા પર જાણે કામ કર્યું છે. એમને શક્તિ નથી. ઉર્દૂ ભાષાના કોઈ કવિએ ખરું જ
પિતાને તો ખ્યાલ પણ નથી કે હું એક મહાનું કહ્યું છે કે- .
ગ્રંથકાર છું- મહાન સાક્ષર છું. એક વિદ્વાન ગ્રંથઆદમિયત ઔર શય છે, આ કાર માટે આ મોટી વાત છે. હિંદી સાહિત્યના ઈમ હૈ કુછ ઔર ચીજ.
એક સાહિત્યકારનું કથન છે કે' અર્થાત માનવતા એ એક વસ્તુ છે અને વિ. બલી ક્ષમી, નિર્મમ ધની, વિનમ્ર વિદ્યાવાન દત્તા એ બીજી વસ્તુ છે. બંને અલગ અલગ છે. જગમેં મિલના કઠિન હૈ, તીને એક સમાન. પરંતુ જ્યારે કોઈ એક જ વ્યક્તિમાં આ બે તો- –બળવાન માણસ ક્ષમાશીલ હોય, ધનવાન ને સંયોગ જોવામાં આવે છે ત્યારે તે વ્યક્તિ દર્શ. માણસ મમતારહિત હોય અને વિદ્વાન માણસ વિનમ્ર નીય, માનનીય અને પૂજનીય બની જાય છે. હોય–આ ત્રણે પુરુષો દુનિયામાં દુર્લભ છે.
અને એ રીતે શ્રી બાલાભાઈ દેસાઈ ઉર્ફે જય- શ્રી જયભિખુજી એવા જ વિનમ્ર વિદ્યાવાન ભિખુ” આજે ગુજરાતની સાહિત્યરસિક જનતાના છે. નાના-મોટા સૌને સમદષ્ટિએ જોવાવાળા છે. લાડીલા લેખક બની ગયા છે. એમના જમણા હાથે સજજનતા અને સહૃદયતા એમની રગેરગમાં રમે છે. સેંકડો પુસ્તકોની રચના કરી છે. અને આજે પણ એટલું જ એક અતિ વિશાળ મિત્રવર્તુલની કુદરતે એમના અખૂટ જ્ઞાનભંડારમાંથી શબ્દરનાનો સ્ત્રોત એમને ભેટ આપેલ છે. સૌ કોઈના એ લાડીલા અવિરત વહ્યા જ કરે છે.
અને માનીતા મિત્ર બની રહે છે. એમની આંખમાં અમીની દષ્ટિ છે, એમના તાજો જ દાખલો છે. સોનગઢની સંસ્થા–શ્રી સત્તાવાહી અવાજમાં પ્રેમને મીઠો રણકાર રણકતો મહાવીર જૈન ચારિત્ર રત્નાશ્રમના સંસ્થાપક શ્રી હોય છે. સૌ કોઈને વશ કરે એવું વશીકરણ એમની કલ્યાણચન્દ્રજી બાપાનું મુંબઈમાં સન્માન કરવાની વાણીમાં છે. નાના-મોટાનો એમને ભેદ નથી. કલ- યેજના નક્કી કરવામાં આવી હતી. “બાપા” માટેનું મનું અભિમાન નથી. મોટા માણસના માનવંતા માનપત્ર શ્રી જ્યભિખ્ખના હાથે તૈયાર થાય એમ
