Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
૨૬ઃ ગુજરાતનું એક અણુમેલ રત્ન લાડીલા, બગસરાના નિવાસી, હાલ કલકત્તામાં પોતાને થેલી અર્પણ કરવી જોઈએ, અને તે થેલી કમથી કમ વ્યાપારધંધે ચાલતો હોવા છતાં, ભારતની ઈતિહાસ- પચાસ હજાર અને બને તો એક લાખની ભેગી કરવી. પ્રસિદ્ધ શાસ્ત્રસિદ્ધ ઈન્દ્રજાળ (જાદુ) વિદ્યામાં પૂર્ણ રસ તેમને અંગત રીતે આપવી, જેથી તેઓ પિતાનું શેષ ધરાવનાર સૌમ્યમૂર્તિ માયિકવિદ્યાકળાપારંગત શ્રી. જીવન સાહિત્યસેવામાં નિશ્ચિન્તપણે ગાળી શકે અને કે. લાલ મહાશયને પરિચય થયો. અને તે પરિચય જનતાને અપૂર્વ સાહિત્ય સાથે તેમના અનુભવપૂર્ણ કરાવનાર સાક્ષરવર્ય શ્રી. “જ્યભિખુભાઈ હતા. જીવનને લાભ મળ્યા કરે. તેઓએ કેઈન ઉપર આજ
જામનગરમાં સર્વપ્રથમ શ્રી. કે. લાલનો જાદની સુધી અવલંબન રાખ્યું નથી, સ્વતંત્ર જીવન ગાળ્યું માયાજાળને કાર્યક્રમ રખાયેલો હતો. તે પ્રસંગે શ્રી. છે: ને હવે ઉત્તરાવસ્થામાં કેઈના પર અવલંબનની જયભિખુ ભાઈના આગ્રહથી શ્રી. કે. લાલ મને આશા ન કરવી પડે તે હેતુથી આમ કરીએ તે મળવા આવેલા અને મેં તેઓના ઐન્દ્રજાલિક પ્રયોગ કેવું ? જેયો. જોઈ ને મારા ચિત્તમાં અતિ આનંદસંતોષ અમારે સૌને મત લીધે. સૌએ તે વાતને ઉદ્ભવ્યો. એક વેપારી બંધુએ પોતાના વેપાર-વાણિ હર્ષભેર વધાવી, આનંદ જાહેર કર્યો.
જ્યના ધંધાને ગૌણ કરી આ કલા–વિદ્યાના સર્વથા પરંતુ તેઓ સૌ જયભિખુભાઈને સ્વમાની પરિશ્રમસાધ્ય વિષયમાં આટલી બહોળી પ્રવૃત્તિ સાધી સ્વભાવ અને પ્રકૃતિથી પરિચિત હોઈ શંકા કરી કે ભારતની શાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ આ વિદ્યાને વિકસાવી જનતાને આ વાતને તેઓ પાસે કરવી કેમ? તેઓ આ વાતને તેનાં દર્શન કરાવી પોતાની વિદ્યાના જ્ઞાનને અનુભવ સ્વીકારશે કે નહીં ? પ્રથમ તો સ્વીકારશે જ નહીં, માટે આપી પ્રાચીન વિદ્યાનું ગૌરવ વધાર્યું છે, એમ આ વાત કોણ કરે અને કોણ સમજાવે? મને લાગ્યું.
સૌની વિડમ્બના, ચિન્તામય સ્થિતિ જોઈ મે' શ્રી. કે. લાલ, હું, શ્રી. નાનુભાઈ અને રાજકોટના
કહ્યું કે “તે વાત હું કરીશ અને હું શ્રી. “જયપ્રકાશક મિત્ર શ્રી. રસિકભાઈ એક રાત્રે એટલે કે
ભિખુભાઈને બરાબર સમજાવીશ અને તેઓ ચિ. બહેન શ્રી. પલ્લુબહેનના પવિત્ર મંગલમય લગ્નની
અવશ્ય સ્વીકારશે.” રાત્રિએ એકત્ર થયેલા.
લગભગ અગિયાર વાગ્યા હશે. શ્રી. “જય આટલું કહેતાં સૌ આનંદિત થયા અને સૌની ભિખુ ’ભાઈ લગ્નની ધમાલ-પ્રવૃત્તિથી થાકી ઈચ્છા આજે અત્યારે જ મંગલ તિથિ હોઈ આ વાત ગયેલા હેઈ નિદ્રાનો મઠો આનંદ અનુભવ લઈ રહ્યા કરવી તેવો નિર્ણય કર્યો. ને શ્રી. ‘જ્યભિખુ” ભાઈને હતા. તે વખતે અમે સૌ એકત્રિત થયા શ્રી. જય
ઉઠાવ્યા. તેઓને આશ્ચર્ય થયું કે મને ભરઊંઘમાંથી ભિખુભાઈને સાઠ વર્ષ નજીકમાં પૂરાં થતા
કેમ ઉઠાડ્યો ? અને પછી તો ઉપરોક્ત બધી વાત હાવાયા, ષષ્ટિપૂર્તિ સમારોહને મંગલસંકલ્પ તેમની શાન્તિથી કહી સંભળાવી. સાહિત્યસેવાને લક્ષમાં રાખી કરવાનો નિર્ણય કર્યો.
શરૂઆતમાં તો તેઓ આ વાત સાંભળીને વાતનું મંગલાચરણ શ્રી. કે. લાલે અમારી સમક્ષ ડઘાઈ ગયા, આનાકાની કરવા લાગ્યા. પરંતુ આગ્રહ વિદિત કર્યું.
અને સમજાવટથી તેઓએ આખરે હા તો ભણી. તેઓએ કહ્યું કે શ્રી. ‘જયભિખુ” ભાઈને આજે છતાં આ વાતને કેવી રીતે સ્વીકારવી–અસ્વીકારવી તે સાઠ વર્ષ થાય છે. આ વર્ષમાં તેઓ સાઠમા વર્ષમાં હું નિશ્ચય કરી સવારે આપ સૌને વિદિત કરીશ પ્રવેશ કરે છે, તે તેના શુભેચ્છકે, સ્નેહીએ, તેમ કહ્યું. મિત્રો ને પરિચિત વર્ગે તેઓની સાહિત્યસેવાને લક્ષમાં બીજે દિવસે જે વાતને નિર્ણય થયો, જે લઈ આજીવન તપશ્ચર્યા ને ત્યાગને સન્માની એક વિચાર કર્યો તે શ્રી “જયભિખ્ય સાહિત્ય ટ્રસ્ટ રૂપે
