Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
પર : સનિષ્ઠ સાહિત્યકાર
જયભિખ્ખુની કલમમાં વેગ છે, એજસ પણ છે અને રંગદર્શી તે એ છે જ. એમના વાર્તાવિષયેાની પસંદગી જોઈ એ તે તે પણ એમની રંગદર્શી પ્રકૃતિને અનુકૂળ જણાશે. પ્રેમ, સાહસ ધર્મ અને શ્રૃતિહાસકથાએ એ એમના મુખ્ય વિષય છે. પરંતુ એમની કલમમાં કશું હીણું –પ્રેમને નામે કે ધર્મને નામે– ભાગ્યે જ પ્રગટ થયું છે.
જયભિખ્ખુ આપણા સાહિત્યમાં એક પીઢ લેખક છે. કેટલાંય વર્ષોથી એમની લેખનપ્રવૃત્તિ એકધારી ચાલતી રહી છે અને હજી પણ એ કલમમાંથી સાહિત્ય સર્યા જ કરે છે. તેમણે નવલકથાઓમાં કદાચ વિશેષ સિદ્ધિ દાખવી છે. તેમ છતા તેમની ટૂંકી વાર્તાઓને વાચક વર્ગ છે વાંળ નથી અને કારસાહિત્ય
બાલસાહિત્ય જે સામયિકેા-વર્તમાનપત્રોમાં તેમ જ પુસ્તકરૂપે પ્રગટ થતું જ રહ્યું છે તેણે તેા બાલજગતમાં અનેરું આકર્ષણ જમાવ્યું છે.
• ઈંટ અને ઇમારત ’માં પણ તેમના અભ્યાસ અને અનુભવના પડધા સંભળાયા કરે છે.
તેમની નવલકથા, ટૂંકી વાર્તા તેમજ અન્ય બાલસાહિત્ય, ચરિત્ર, નાટક વગેરેની યાદી કરીએ તે ખાસી લાંખી થઈ જાય. પરંતુ, ‘ સંસારસેતુ ', ‘ નરકેસરી ’, પ્રેમનું મદિર વગેરે નવલકથાનું સ્મરણુ કરવું જ પડે.
:
જયભિખ્ખુનું સાહિત્ય આમ વિપુલ છે, પરંતુ એમને ધજાગરા બાંધવાની ટેવ લાગતી નથી શાંતપણે સ્વસ્થ ચિત્તે એ લખ્યા જ કરે છે. સંપત્તિ, કીર્તિ સભા-મેળાવડા એ બધાં પ્રલામનથી એ દૂર જ રહ્યા છે. એમને એનેા સકાચ છે.
આવા એક સન્નિષ્ઠ લેખકની ષષ્ટિપૂતિ ઉજવાય છેતે સર્વથા ચેાગ્ય છે. જિંદગીમાં સાઠ વ પૂરાં થાય એ મહત્ત્વની વાત નથી. મનુષ્ય જિ ંદગી કેવી રીતે જ્ગ્યા એ મહત્ત્વની વાત છે . શ્રી જયભિખ્ખુ પાસેથી વિશાળ વાચક વર્ગને પ્રેરણાદાયી નીવડે તેવી કૃતિ મળ્યા કરેા અને એ સારુ તેમને પ્રભુ દીર્ઘાયુ કરા એવી પ્રાથના કરીએ.
ย
‘ફાલ્ગુની ? તું કાં ભૂલી ? સૂરજ ગમે તેવા પવિત્ર હશે, પણ એની પૂજા કરનારા એટલા પવિત્ર હાય પણ ખરા, ન પણ હાય. અને પવિત્ર પવિત્રને શુ કામ ભજે? પાપી જ પવિત્રને ભજે-પવિત્ર થવા. ફાલ્ગુની, એ મારા ઇષ્ટદેવને એકવાર તેા નીરખ. એના અંતરમાં સળગતેા પ્રેમાગ્નિ ગમે તેવાને પવિત્ર થવા પ્રેરે છે. એની અજબ ધ્યાનશક્તિ પાસે ભૂખ–તરસ, ટાઢ-તડકા, શાક પેાતાના સ્વભાવ ભૂલી જાય છે. સસારમાં એને કેાઈ શત્રુ નથી, એને કોઈ દ્વેષી નથી. એને કોઈ જીવ તરફ વેર કે પક્ષપાત નથી. એના અંતરાત્માની ઝળહળતી જ્યેાતનાં દર્શીનમાં જ આપણાં તન, મન અને વાણી તમામ લીન થઈ જાય છે. એ પ્રેમસાગરને એકવાર તેા નયને નિહાળ, રે સખી ! ’
‘શત્રુ કે
અજાતશત્રુ ’માંથી
