________________
૨૮
Ricerca per ReklerlRRRRRRRIS
સીતાને કલંક ભાગ-3
સભા : એ કેમ?
પૂજયશ્રી : વ્યાતિની દ્રવ્યાર્થિક નયની દૃષ્ટિએ સંસાર શાશ્વત છે અને પરિવર્તનની પર્યાયાર્થિક નયની દૃષ્ટિએ સંસાર અશાશ્વત પણ ગણાય. અનન્તા આત્માઓ મોક્ષે જાય, તે છતાં એક નિગોદનો અનત્તમો ભાગ જ મુક્તિએ ગયો હોય છે, એટલે જીવોનો મોટો સમૂહ સંસારમાં હોય જ છે. સંસારનો કોઈ કાળે અત્ત આવવાનો જ નથી. સંસાર તો હતો, છે અને રહેવાનો. સારાય સંસારનું અસ્તિત્વ મટી જાય, એવું બન્યું નથી અને બનવાનુંય નથી. આથી સંસાર શાશ્વત પણ છે, તેમ સંસારવર્તી મોક્ષગામી જીવોની અપેક્ષાએ સંસાર અશાશ્વત પણ છે; કારણકે સંસારને છેદીને અનન્તા આત્માઓ
મુક્તિએ ગયા છે. સંખ્યાબંધ આત્માઓ વર્તમાનમાં પણ મહાવિદેહ તું ક્ષેત્રમાંથી મુક્તિએ જઈ રહ્યા છે અને અનન્તા આત્માઓ મુક્તિએ { જશે. એટલે મોક્ષગામી ભવ્યાત્માઓનો સંસાર અશાશ્વત હોય છે,
કારણકે સંસાર છૂટે નહિ ત્યાં સુધી મોક્ષે જવાય નહિ. આમ છતાં, બીજા અનન્તા જીવો જેઓ ત્રણેય કાળમાં મોક્ષે જવાના નથી, એવા તે જીવો સંસારમાં હોવાથી સંસાર તો કાયમ રહે છે, પણ મોક્ષને પામેલા આત્માઓ સંસારી મટી જાય છે. પોતાના ભવની અપેક્ષાએ પણ રાજા મધુનો વિચાર યોગ્ય ગણાય. મનુષ્યભવ કોઈનો ય શાશ્વત હતો નહિ, છે નહિ અને હશે પણ નહિ. શાશ્વત સ્થિતિ મોક્ષ પ્રાપ્તિ વિના શક્ય નથી. અને મોક્ષ સંસારીપણામાંથી બાતલ થયા વિના શક્ય નથી.
સંસારીપણામાંથી બાતલ થવાને માટે એક માત્ર અનુપમ સાધન અનન્તજ્ઞાની શ્રી જિનેશ્વરદેવોએ ઉપદેશેલો ધર્મ છે. શ્રી જિનેશ્વરદેવોની આજ્ઞાની આરાધના, સંસારી તરીકેની આપણી હયાતિ નાબુદ કરવાને માટે જ કરવાની છે. શ્રી જિનેશ્વરદેવોએ ફરમાવેલા ધર્મની આરાધના કરવાનો વાસ્તવિક હેતુ જ એ છે કે, પોતાનો સંસાર નાશ પામે, શ્રી જિનેશ્વરદેવના સ્વરૂપને જાણનાર અને માનનારમાં પોતાના અગર તો બીજા પણ કોઈના સંસારને ટકાવી રાખવાની ભાવના હોય, એ બને જ નહિ. શ્રી જિનેશ્વર દેવને પિછાણનારો તો, પોતાના સંસારનો જેમ બને તેમ વહેલો નાશ થાય, એ જ
