________________
એ ખાસ વિચારવા જેવું છે. શ્રી રામચન્દ્રજીએ જ્યારે અયોધ્યાનગરીનો ત્યાગ કર્યો હતો, ત્યારે જે મહાસતી સ્વેચ્છાપૂર્વક જ રાજ્યસુખોને ત્યજી તેમની સાથે ચાલી નીકળી હતી અને જે મહાસતીએ પોતાના સ્વામીના સાનિધ્યમાં રહીને દુ:ખમાં પણ સુખપૂર્વક જીવી અરણ્યોમાં રખડવાનું પણ પસંદ કર્યું હતું, તે મહાસતીનો તે મહાસતી છે' એમ નિશ્ચયપૂર્વક જાણવા છતાંપણ, માત્ર અજ્ઞાન લોકની ખોટી નિન્દામાંથી પોતાની જાતને બચાવી લેવાને માટે સગર્ભાવસ્થામાં ત્યાગ કરવો અને ત્યાગ કરીને પણ તેને ક્યાંક પણ જંગલમાં છોડી દેવાનો હુકમ ફરમાવવો, એ શું ઓછી ભયંકર વસ્તુ છે ? મહારાણીનું સુખ ભોગવતી મહાસતી, અરણ્યમાં એકલી કરે શું? કોઈ હિંસક પશુ તેને ફાડી ખાય, તો તે પણ જીવથી જાય અને ગર્ભમાં રહેલા જીવો પણ જીવથી જાય, એમજ બને ને ? 8 યશની ભૂખ અને અપયશની ભીરુતાને આધીન બનેલા શ્રી રામચન્દ્રજીને અત્યારે એટલો પણ વિચાર સૂઝતો નથી, એ ઓછી છે. વાત છે ?
આ નિદા નથી પણ સ્વરૂપ વર્ણન છે સભા: શ્રીમતી સીતાજીનો અશુભોદય છે ને ?
પૂજયશ્રી : શ્રીમતી સીતાજીનો અશુભોદય છે' એ વાતેય ચોક્કસ અને તેવી ભવિતવ્યતા છે' એ વાતેય ચોક્કસ પણ એથી શ્રી રામચન્દ્રજીની કારમી યશોલિપ્સાનો તો કોઈપણ રીતે બચાવ થઈ શકે તેમ નથી. જ્યાં સુધી રામાયણ વિદ્યમાન રહેશે, ત્યાં સુધી શ્રી રામચન્દ્રજીની આ યશોલિસા તો નિદાવાની જ ! શ્રી રામચન્દ્રજીમાં ઘણા ગુણો હતા અને તેની આપણે અવસરે અવસરે પ્રશંસા કરી જ છે. ગુણનો રાગી અવગુણનો દ્વેષી પણ હોય જ. શ્રી રામચન્દ્રજીમાં ઘણા ગુણો હતા, માટે આપણે તેમની ભૂલને પણ વખાણીએ એ ન બને. ગુણને જેમ ગુણ રૂપે જ વર્ણવવો જોઈએ, તેમ દોષને પણ દોષ રૂપે જ વર્ણવવો જોઈએ. આ કાંઈ નિદા નથી. આ તો વસ્તુસ્વરૂપનું દર્શન છે અને વસ્તુસ્વરૂપનું દર્શન કરાવવાનો હેતુ પણ એ જ છે કે, આ સાંભળીને પણ લ્યાણના અર્થી આત્માઓ દોષથી બચનારા બને. જેઓમાં દોષ હોય, તેઓને શેષનો ત્યાગ કરવાની પ્રેરણા પ્રાપ્ત થાય અને જેઓમાં દોષ ન હોય, તેઓ કોઈપણ વખતે દોષ ન આવી ૨૨૯
મદદ અને ધર્મજ
இல் இஇஇஇல் இது இது இதில் இடை
ન .........૧૦