________________
BRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRrrrr
૨૫૦ ચાલે તેમ નથી. આ વખતે તો તેને પોતાના સેવકપણા ઉપર ખૂબ ખૂબ
તિરસ્કાર છૂટે છે. તેને એમ થઈ જાય છે કે, હું નોકર હોઈને જ મારે આ કરવું પડ્યું ને ?' મહામુસીબતે તે બોલવા માંડે છે. અને તે શ્રીમતી સીતાજીને એ કહે છે કે,
હે પવિત્ર દેવિ ! આપ પૂછો છો, પણ હું શી રીતે દુર્વચન બોલું? હું સેવકપણાથી દૂષિત છું અને એથી જ મારે આ દુષ્કર એવું પણ કામ કરવું પડ્યું છે. આપને શ્રી રાવણના આવાસમાં જે રહેવું પડ્યું. તેને અંગે લોકોએ જન્માવેલા અપવાદથી ડરી ગયેલા શ્રી રામચન્દ્રજીએ, આપનો વનમાં ત્યાગ કર્યો છે. ચરપુરૂષોએ આવીને જ્યારે એ અપવાદ શ્રી રામચન્દ્રજીને કહો અને એથી શ્રી રામચન્દ્રજી જ્યારે આપનો ત્યાગ કરવાને ઉઘત બન્યા, ત્યારે શ્રી લક્ષ્મણજીએ તો લોકો ઉપરના
ઘથી લાલચોળ નેત્રોવાળા બનીને, આપનો ત્યાગ નહિ કરવાની શ્રી ૩ રામચન્દ્રજીને વિનંતી કરી, પણ શ્રી રામચન્દ્રજીએ કોઈપણ રીતે જેનો
અમલ થવો જ જોઈએ એવી સિદ્ધાજ્ઞા દ્વારા શ્રી લક્ષ્મણજીને બોલતા બંધ કરી દીધા, એટલે તે રડતા રડતા ચાલ્યા ગયા અને બીજી તરફ શ્રી રામચન્દ્રજીએ આ કાર્ય માટે મને મોકલ્યો. દેવિ ! ખરેખર, હું પાપી જ છું. વ્યાપદોથી આકીર્ણ એવું આ વન મૃત્યુના એક નિકેતન સમું છે. આવા અરણ્યમાં મારાથી ત્યજાએલાં આપ, કેવલ આપના પ્રભાવથી જ જીવી શકશો.’
શ્રીમતી સીતાજીને કારમો આઘાત લાગે છે કૃતાન્તવદને આ રીતે પોતાને જે કાંઈ કહેવાનું હતું તે કહ્યું તો ખરૂ, પણ એનું કથન જોતાં આપણે સમજી શકીએ છીએ કે, એણે આ વાત ખૂબ દર્દભરી રીતે અને બહુ જાળવી જાળવીને જ ઉચ્ચારી છે. આમ છતાં એ વાત જ એવી છે, કે જે શ્રીમતી સીતાજીના હૈયાને કારમો આઘાત પહોંચાડ્યા વિના રહે નહિ. આવી આફતને લેશ પણ આઘાત વિના સમભાવે સહી લેવાનું સામર્થ્ય કોઇમાં જ નથી હોતું એમ તો નહિ, પણ જવલ્લે જ હોય છે તો ચોક્કસ. પોતે નિર્દોષ છે, ત્યજનાર પણ જાણે છે કે, આ નિર્દોષ છે અને સગર્ભાવસ્થામાં તજી દેવાની આજ્ઞા ફરમાવતાં પહેલાં પોતાને કશું જ પૂછવામાં આવતું નથી આ બધા સંયોગોમાં હૃદયને કારમો આઘાત પહોંચે, તો તે કોઈપણ રીતે આશ્ચર્યકારક કે વિચિત્ર વસ્તુ ગણાય નહિ. જો કે આવા અગર તો
...સતાને કલંક ભાગ-૬