________________
જન માનસ
અને
ધર્મશાસન
૧૦
શ્રી રામચંદ્રજી મોટા લોકોપવાદથી ડરીને શ્રી સીતાદેવીનો ત્યાગ કરવા તૈયાર થાય છે ત્યારે શ્રી લક્ષ્મણજી વિનંતીપૂર્વક તેમ નહીં કરવા આગ્રહ કરે છે. પણ શ્રીરામચંદ્રજીની અપયશભીરુતાએ કડક વલણ અપનાવ્યું હતું.
શ્રી લક્ષ્મણજીએ “લોકનું મોઢું બંધાયેલું નથી.” એમ કહીને જનમાનસની વિચિત્રતા વ્યક્ત કરી પણ રામચંદ્રજી યશની અતીચ્છામાં હોવાથી સાંભળે તેમ નથી, તેઓને કોઈ બીજો કહી શકે તેમ નથી.
આવા જનમાનસનો ખ્યાલ રહે તો રામ તરીકે આજે ધર્મશાસન માટે આ લોકો શું કરી રહ્યાં છે? ધર્માચાર્યો રાજાના સ્થાને છે, તેઓ ભીમ અને કાજોગુણના ધારક હોય છે, આવા માનસને ધરનારા લોકોની સામે ધર્માચાર્યો પોતાની સઘળી શક્તિનો ઉપયોગ કરે છે. ઉપેક્ષાનું વિધાન છે તે પણ અપ્રતિકાર્ય દોષો માટે ! બાકી છતાં સામર્થ્ય ઉપેક્ષા સેવાય તો સંસાર પરિભ્રમણ વધી જાય તે વાતને આ પ્રકરણમાં સારી રીતે વર્ણવી છે. કુવૃષ્ટિન્યાયવાળું દૃષ્ટાંત પણ રજૂ થયું છે.
૨૧૫
