________________
இ இது
இ
இ
તેઓની પરીક્ષા કરવાના બે ઉપાયો કેટલાક માણસો એવા પણ હોય છે કે, જે તમારે મોઢે તેમની પ્રશંસા કરાવવા ઇચ્છતા હોય છે, એટલે વાતની શરૂઆતમાં તે પોતાના જે કાર્યને મહત્ત્વનું અને ડહાપણભર્યું કે પ્રશંસાને યોગ્ય માનતા હોય, તે કાર્યને પણ એક સામાન્ય કાર્ય તરીકે ગણાવે અગર કહે કે, “અરે, એમાં તે મેં શું કર્યું છે ? પણ એવા આદમીની પરીક્ષા કરવી હોય તો ઉપાય છે. એ વખતે થોડી પ્રશંસા કરીને એને જો તમે રંગમાં લાવી શકો, તો એ પોતાની મેળે જ પોતાની પ્રશંસા કરવા મંડી પડશે અને ત્યારે તમે બરાબર સમજી શકશો કે ‘આ નામદાર પોતાનું હેજ ઘસાતું બોલીને પણ, પોતાની પ્રશંસા કરાવવાનો જ પ્રયત્ન કરતા હતા. બીજો પણ ઉપાય છે અને તે એ કે, સામો આદમી પોતાનું ઘસાતું બોલવાની શરૂઆત કરે, કે તરત જ એ વાતને ઝડપી લેવી.
સભા : એટલે ?
પૂજયશ્રી : માનો કે, કોઈ શ્રીમતે અમુક દાન દીધું અગર અમુક ઉત્સવ આદિમાં ખર્ચ કર્યું. તમને હેજે એમ થાય કે ‘આણે આટલું પણ કર્યું તે સારું કર્યું. આથી તમે અવસર પામીને કહો પણ ખરા કે, 'શેઠ ! તમે અમુક દાન દીધું કે અમુક કામ કર્યું એ બહુ સારૂ કર્યું. એ વખતે મોટેભાગે તમને એવો જવાબ મળે કે, “ઠીક હવે, એમાં અમે શું કર્યું ? અમારાથી તો કાંઈ થતું નથી. વગેરે વગેરે એ બોલે, એટલે એ વાતને ઝડપી લઈને કહેવું કે ‘આપની વાત તદ્દન સાચી છે. આપને જે શ્રીમન્નાઈ અને શક્તિ મળી છે, એના હિસાબે આપે કાંઈ જ કર્યું નથી. આપના જેવા જો ધારે તો ઘણું ઘણું કરી શકે. આપના કરતાં ઓછી સામગ્રીવાળા પણ અમુક માણસો કેટલું બધું દાનાદિ કરે છે ? એથી પણ વધુ કરવાની શક્તિ અને સામગ્રી આપની પાસે હોવા છતાંપણ, આપ એટલું ય નથી કરી શકતા, એ વાતને આપ સારી રીતે સમજો છો એ આનંદનો વિષય છે ‘આવું આવું તમે બોલતા હો, તે વખતે તેના હૈયામાં જે અસર થતી હશે, તે પ્રાય: તેના ચહેરા ઉપર તરી આવ્યા વિના નહિ રહે. એ જો પ્રશંસાનો અર્થી હશે, તો એને તમારું કથન કડવું લાગશે અને એ સાંભળતા કંટાળો આવતો હોય તેમ
કિર્તિની કામના કર્તવ્યને પણ ભૂલાવે છે..........૮
இ
இ
இதில் இல்இ
૧૭૫