________________
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
....સતાને કલંક ભાગ-૬
બરાબર જળવાય છે. ગુનાની શિક્ષાનો હેતુ શો? ગુનો કરનારને પોતે ગુનો કર્યા બદલ પશ્ચાત્તાપ થવાનું કારણ મળે, ભવિષ્યમાં તેવો ગુનો ન થાય તે માટે ગુનેગાર સાવધ બને અને લોક પણ ગુનેગાર બનતાં અટકે લોકને પણ એમ થાય કે, જો આપણે ગુનો કર્યો તો આપણને આવી શિક્ષા થશે. ગુના માટેની શિક્ષાના હેતુઓ આવા જ હોય. થયેલા ગુનાઓનો પશ્ચાત્તાપ અને ભવિષ્યમાં ગુના થતા અટકે એટલું ફળ જો શિક્ષાથી પ્રાપ્ત થઈ જતું હોય, તો તે કાંઈ ઓછું ફળ નથી. વિચારો કે, શ્રીધર સાધુ બને, તો શિક્ષાનો આ હેતુ જળવાય કે નહિ ? કહેવું જ પડશે કે, સારામાં સારી રીતે આ હેતુ જળવાય.
સભા : મૃત્યુની શિક્ષાથી બચવા માટે સાધુ થવાની પ્રતિજ્ઞા શું કરી, એ વ્યાજબી ગણાય ? એ દુ:ખ ગભિત વેરાગ્ય નહિ?
પૂજ્યશ્રી : કોઈપણ પ્રસંગે માણસને કલ્પના પ્રાય: પોતાની વૃત્તિઓ મુજબની જ ઉત્પન્ન થાય છે. આવી કલ્પના કરી, પણ એવી
લ્પના કેમ ન કરી કે, શ્રીધર મૂળેય સાધુસેવક તો હતો જ, એનામાં સારા સંસ્કારો તો હતા જ, સંયોગવશાત્ એ ફસાઈ ગયો. પણ એના યોગે એને વિષયરાગની વિષમતા સમજાઈ, સંસારનું સ્વરૂપ સમજાયું, દુન્યવી સ્વાર્થમાં ફસેલાઓની નિષ્ફરતા સમજાઈ અને એ બધાયના કારણે એને વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન થયો. એમ થઈ ગયું કે, આવા મોંઘા જીવનનો અકાળે અન્ન આવી જાય છે; આવા જીવનને પામીને સાધવાજોગું હું સાધી શક્યો નહિ, પણ હવે જો બચી જાઉં તો પ્રમાદને ત્યજીને આત્મકલ્યાણ સાધું !” આ જાતિની કલ્પના કેમ ન આવી? શ્રીધર કેવલ મૃત્યુની શિક્ષાથી જ બચવાને માટે સાધુ થયો હોત, તો એનો એ યાવજ્જવ સુન્દર પ્રકારે નિર્વાહ કેમ કરી શકત ? શ્રીધરે તો ત્યાંથી છૂટીને તરત જ દીક્ષા ગ્રહણ કરી છે અને પોતાના શેષ જીવનને તપોમય બનાવી દીધું છે એના જ યોગે તે શ્રીધર આયુષ્ય પૂર્ણ થયે ત્યાંથી દુર્ગતિને પામ્યો નથી, પણ દેવલોકને પામ્યો છે.
