________________
૧૧૬
leerderderderderderderderis
સીતાને કલંક...ભાગ-૬
શોક્યોની સાથે પૂર્વવત્ સ્નેહથી વર્તે છે. સરળ માણસો ખાસ પ્રસંગ પડ્યા વિનાં બીજાને દોષિત માનવાને તૈયાર થતા નથી. સામાના સામાન્ય દોષોને તો ઉત્તમ આત્માઓ ગંભીરતાથી સહી લે છે. સરલ આત્માઓને તો દંભી આત્માઓ પણ પોતાના જેવા લાગે. દષ્ટિ એવી સૃષ્ટિ એ દેખે, પણ એમ નથી. સારામાં સારા પણ માણસને કલંકિત કરી દેતા દુર્જનો વાર ન લગાડે. શ્રીમતી સીતાજી તો પોતાના સતીપણા ઉપર મુસ્તાક હતાં, કેમકે, એમનામાં દોષ ન હતો. નિર્દોષને ભય શો? સદાચારી, સદ્ગણી હંમેશા નિર્ભય હોય છે. પણ પૂર્વેનું પાપકર્મ કાંઈ છોડે ? પૂર્વે ઉપજેલું અશુભ કર્મ તો પોતાનો પ્રભાવ દેખાડે ને ? શ્રીમતી સીતાજીના દુષ્કર્મનો ઉદય આવવાની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. પણ તેમને તેની ખબર ક્યાંથી હોય ? શ્રીરામચંદ્રજીને અત્યન્ત પ્રિય એવા શ્રીમતી સીતાજીને લ્પના પણ ક્યાંથી હોય કે મારે માથે કારમું કલંક આવશે તો આવશે પણ ખુદ શ્રીરામચંદ્રજી પણ મને ત્યજી દેશે?” ઠેઠ શ્રી રાવણને ત્યાંથી પણ જે મહાસતી નિષ્કલંકપણે પાછો ફરે, તે મહાસતીને પોતે પોતાના પતિના જ ઘરમાં લંકિની ગણાશે. એવી શંકા પણ ક્યાંથી આવે ? પણ દુષ્કર્મનો ઉદય દુનિયાને અસંભવિત લાગતી પણ વાતોને સહેજમાં સંભવિત બનાવી દે છે.
શ્રીમતી સીતાજીની પ્રત્યે ઈર્ષ્યાળું બનેલી તેમની સપત્નીઓએ, એકવાર પ્રસંગ પામીને શ્રીમતી સીતાજીને કહ્યું કે -
__ "कीयूपो रावणोऽभूत्तं लिखित्वा प्रदर्शय ।"
‘શ્રી રાવણ કેવો રૂપવાળો હતો, તે આલેખી બતાવો !' શ્રી રાવણની આકૃતિ જોવાની આ લોકોને ઉત્સુક્તા નહોતી. આ લોકોને તો શ્રીમતી સીતાજીને કલંકિત તરીકે જાહેર કરી શકાય તેવું કોઈ સાધન મેળવવાની જ ઉત્કંઠા હતી. આ તો કપટથી વાતો થઈ રહી છે. સપત્નીઓ કપટમાં રમે છે, ત્યારે શ્રીમતી સીતાજી સરળભાવે વાત કરે છે. શ્રીમતી સીતાજી સરળભાવે જ જવાબ આપે છે કે,
“++++મયા ડ્રષ્ટ: સર્વી ન હિ રાવUTE / दृष्टो तच्चरणावेव, कथं नाम लिखामि तम् ? ॥१॥"
શ્રી રાવણને મેં સર્વ અંગે જોયો નથી; મે તો માત્ર તેના બે પગને જ જોયા છે એટલે હું તેને કેવી રીતે આલેખું? વાત સાચી છે. શ્રીમતી સીતાદેવીએ