________________
પ્રકરણ પહેલુ
•
મારી તેા આ જીંદગીની એ આકાંક્ષા છે. દશવર્ષ પહેલાં મે ત્રણે ફિકાની એકતા માટે ઈનામી હિરફાઈથી, નિષધ પણ લખાવ્યા હતા, સમન્વય કે એકતાની વાત કરવી એ કામ ખાટું કાર્ય નથી પણ સારૂ કા છે. અલબત્ત, આવી વાતથી ગાઢ રૂઢિચુસ્ત સંપ્રદાયવાદીઓ મારા સામે છેડાઈ પડે અને મને ગાળા પણ આપે એ તદ્દન સંભવિત છે. પરંતુ મને જેમ માન પ્રતિષ્ઠાને મેહુ નથી તેમ સાંપ્રદાયિક વિરાધ કે ગાળાને ડર પણ નથી, અને એકતાના આંધ્રલના ફેલાવવા તે ધર્માં સેવાનુ જ એક કાર્ય છે એમ હું માનું છું.
તેથી જિજ્ઞાસુ ભાઈ એનાં આગ્રહને માન આપીને આ સંબંધમાં મારા વિચાર। ટુકામાં લખવા પ્રેરાયા છું. એકતા માટે સમન્વયની જરૂર છે. અને સમન્વય માટે મતભેદ્ય જે કારણે અથવા જે રીતે ઉત્પન્ન થયા તે અને મૂળમાં સત્ય શુ છે તે સૌથી પહેલાં જાણવાની જરૂર છે. તે જાણ્યા પછી સમન્વયને વિચાર કરી શકાય.
જૈન ધર્મની મુખ્ય ચાર શાખા છે—(૧) સ્થાનકવાસી, (૩) તેરાપંથી (૩) શ્વે. મૂત્તિપૂજક અને (૪) દિગંબર.
પહેલાં તે એ મુખ્ય કાંટા જ હતા—શ્વેતાંબર અને દિગંબર. અને મૂર્તિપૂજક હતા. પરંતુ શ્વેતાંબરા આગમ સૂત્રેાને માને છે ત્યારે બિખરે। મૂળ સૂત્રાને વિચ્છેદ ગયા કહીને ઉપલબ્ધ સૂત્રાને માનવા નથી તેથી દિગમા તેમના નવા બનાવેલા આગમ ગ્રંથાને માને છે.
સ્થાનકવાસી શ્વેતાંબર જ છે. પરંતુ શ્વે. સૂત્રામાં મૂર્તિ પૂજાનુ નામનિશાન નથી તે સાબિત કરીને સ્થાનકવાસીએ મૂર્તિપૂજાને માનવા નથી. પરંતુ સૂત્રામાં મેરૂપર્યંત ઉપર, દેવલાકમાં વગેરે ઠેકાણે શાશ્વતી મૂર્તિ' હાવાનુ લખેલુ છે ત્યાં તે શાશ્વતિ મૂર્તિએ હતી અને છે એમ કબુલ કરે છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
