________________
) ૨૦ (
‘પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંત હૃદયગત કરવાની કળા
જો આપણને આપણા આત્મહિતની મન-વચન કાનજીસ્વામી દ્વારા આ સિદ્ધાંત બહોળી પ્રસિદ્ધિ કાયાથી સર્વગીપણે રુચિ હશે તો રુવિ અનુયાયી પામેલ છે. વીર્ય એ સૂત્ર અનુસાર આપણું આત્મિકવીર્ય એટલે “હું પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંતને હૃદયગત કરવાનું કે પુરુષાર્થ પણ સ્વલક્ષી આત્મહિત માટે પોતાના ફળ અલૌકિક અને અચિંત્ય છે. તેનાથી આપણો આત્માને ઓળખવા માટે કામ કરશે. પોતાના અનાદિનો મોહ ટળે છે. સમ્યગ્દર્શનથી માંડીને પરમાત્મસ્વભાવી જ્ઞાયક આત્માને જાણવામાં સિદ્ધદશા સુધીની પ્રામિ આ સિદ્ધાંતને હૃદયગત પ્રવર્તતો સ્વલક્ષી સઘળો પુરુષાર્થ સફળ થાય છે | કરવાથી છે. આપણી સઘળી સમસ્યાઓનું અને તેના ફળમાં ‘હું પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંત સમાધાન કરાવી અનેક પ્રકારના લાભો અપાવનારો હૃદયગત થઈ પરમાત્મદશા તરફ પ્રયાણ થશે અને આ સિદ્ધાંત હૃદયગત કરવો અત્યંત આવશ્યક જ અનુક્રમે પરમાત્મપદની પ્રાતિ પણ થશે. આચાર્યશ્રી નહિ અનિવાર્ય પણ છે. કુંદકુંદના કથન અનુસાર -
હું પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંત મૂળભૂત અને (હરિગીત)
મહત્ત્વનો છે તે ઉપરાંત સર્વગ્રાહી પણ છે.. આ કારણે તે આત્માલ્કની શિવિશે તમે શ્રદ્ધા કરો,
સર્વગ્રાહી હોવાના કારણે આ એક જ સિદ્ધાંતના તે આત્મ જાણો પ્રયoો, મુકિત જેથી વરો.
આધારભૂત અને તેમાં સમાવેશ પામતાં બીજા ભાવાર્થ : અગાઉ કહ્યા અનુસાર જે પોતાનાં અનેક સિદ્ધાંતો છે તેથી જેણે આ એક જ સિદ્ધાંત પરમાત્મસ્વભાવને ઓળખતો નથી તેની મુદત
સમજીને હૃદયગત કર્યો તેણે બીજા અનેક સિદ્ધાંતો કયારેય થતી નથી. તેથી હે ભવ્ય જીવો ! તમે તમારા શુદ્ધાત્માની ત્રિવધે એટલે કે મન-વચન
પણ જાણ્યા છે. અને બીજા ઘણા બધા જાણવા ડાયાથી સર્વ પ્રકારે સંચ દશે અને પૂરા
છતાં આ એક સિદ્ધાંત ન જાણ્યો તો તેનું સઘળું પુરુષાર્થથી તેને જાણો. પોતાનાં પરમાત્મ૨વભાવને જાણવાથી પરમાત્મપદ એટલે કે મોક્ષને
જાણવું કોઈ કામનું નથી. યશોવિજયજીનાં પ્રાપ્ત કરશો. (સૂત્રપાહુડ : ગાથા ૧૬, ભાવપાહડ : ગાથા ૮૭) .
| શબ્દોમાં
(અનુષ્ટ્રપ) > ઉપસંહાર X
આતે હાનિ નો મૃયો, શાતામવાિતે I. પ્રયોજનભૂત વસ્તુના સ્વરુપ સંબંધી જાણકારીને અશાતે પુનરંતરાન, શાનમન્વન્નિરર્થરુમ || તત્ત્વજ્ઞાન કહે છે. તત્ત્વજ્ઞાન સંબંધી નિશ્ચિત ભાવાર્થ : જેણે પોતાનો શુદ્ધાત્માને જાગ્યો અને મત, ઠરાવ કે નિર્ણયને તેનો સિદ્ધાંત કહે છે.. અનુભવ્યો (એટલે કે ‘હું પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંતને
| રાગd કય) તો પછી તેણે બીજું કાંઈ જાણવા તત્ત્વજ્ઞાનના સિદ્ધાંતોનું મૂળ સ્ત્રોત વીતરાગ
યોગ્ય બાડી રાખ્યું નથી. અને જેણે પોતાનાં સર્વજ્ઞ જિનેન્દ્ર ભગવાન છે. આચાર્યોની પરંપરા શુદ્ધાત્માને જાગ્યો છે અનુભવ્યો નથી તો તેણે દ્વારા તે આપણા સુધી પહોંચેલા છે. તત્ત્વજ્ઞાનના બીજુ જે કાંઈ જાણ્યું છે તે નિરર્થક છે.
(યશોવિજયજી કૃત અધ્યાત્મસારમાંથી) સઘળાં સિદ્ધાંતોમાં શિરમોર ‘હું પરમાત્મા છું' એ સિદ્ધાંત છે. વર્તમાન સમયમાં પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રી
