Hu Parmatma chu

Author(s): Subhash Sheth
Publisher: USA Jain Swadhyay Mandir Songadh USA

Page 50

IT 1) (
‘હું પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંત હૃદયગત કરવાની કળા
) ૪૫ (
આચાર્યશ્રી કુંદકુંદના શબ્દોમાં–
પરમાત્મસ્વભાવપણે જાણે છે, એટલે કે “હું
પરમાત્મા છું” એમ સ્વીકારે છે. તે એવાં જ શુદ્ધ (હરિગીત)
પરમાત્મસ્વભાવને પોતાની પર્યાયમાં પ્રગટ કરે જે શુદ્ધ જાણે આભલો ને શુદ્ધ આમ જ મેળવે; છે. પણ જે પોતાના આત્માને અશુદ્ધ એટલે કે અણશુદ્ધ જાણે આભો અણશુદ્ધ આમ જ તે લહે. પામરદશાપણે જાણે છે, એટલે કે “હું પામર છું
એમ માને છે, તે પોતાની પામરદશાને પ્રાપ્ત ભાવાર્થ : જે પોતાના આત્માને શુદ્ધ એટલે કે થઈ તેને ચાલુ જ રાખે છે. (સમયસાર : ગાથા ૧૮૬)
૧. કૃતકૃત્ય કરવા યોગ્ય દરેક કામ પાર પાડવું તે.
સિંદર્ભ ગ્રંથો • પ્રાસ્તાવિક ૧, સમયસારનાટક, અધ્યાય ૮, દોહરો ૪૮. - અનેકાંતસ્વરુપ અને એકાંત માર્ગ ૧. સમયસાર : આત્મખ્યાતિ ટીકાના પરિશિષ્ટમાંની અનેકાંતની વ્યાખ્યા; • ર. વાયદીપિકા : અધિકાર ૩, પ્રકરણ ૩૭૬; • ૩. સપ્તભંગી તરંગિણી : પાનું ૩૭,૭૩,૭૪; •૪. તત્વાર્થરાજવાર્તિક : ૧/૬,૭/૩૫/૨9; • ૫. જે.સિ.કોશ :- ભાગ૧: અનેકાંત : ૧/૧,૨,૩: પાનું ૧૦૫. • વસ્તુની સિદ્ધિ માટે તેમાં અનેકાંતસ્વરુપની આવશ્યકતા ૧. સ્વયંભૂસ્તોત્ર: શ્લોક ૨૨,૨૪,૨૫,૪૨,૪૩,૪૪,૬૨,૬૩,૬૪,૬૫; •૨.પંચાધ્યાથી: પૂર્વાર્ધ : ગાથા ૯૫,૯૬,૨૦૨,૨૦૪,૨૦૫, ૨૧૮ થી રરપ, ૨૪૭,૩૦૦,૩૧૧,૩૧૨,૩૧૯,૩૨૦૦૩. ધવલ:૧/૧, ૧/૧૨૭/પ૬૭; •૪.પ્રવચનસાર ગાથા ૧૦૦,૧૦૧,૧૦ર અને તેની ટીકા; •૫. પં. રાજમલજીકૃત સમયસાર કળશ ટીકા : કળશ : રપર; •૬. પંચાલિકાયસંગ્રહ : ગાથા ૧૧; :: ૭. આપ્તમીમાંસા :- શ્લોક ૫૯; • ૮. તત્વાર્થસૂત્ર : અધ્યાય ૫, સૂત્ર ૩ર; • ૯. જે.સિ.કોશ : ભાગ-૧: અનેકાંત : ર/૩, પાનું ૧૦૬. • વસ્તુની પ્રાતિમાટે તેનાં એકાંતમાર્ગની આવશ્યકતા ૧. શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર:વર્ષ ર૯ મું, પત્રાંક ૭૦ર, પાનું પ૧૧; • ર. બહેનશ્રીના વચનામૃત : નં. રરૂપ, ર૯,૩૫૩; • ૩. પંચાધ્યાયી : પૂર્વાર્ધ : ગાથા ર૮૮ • ૪. સપ્તભંગીતરંગિણી : પાનુ ૭૩ • ૫. તત્વાર્થસુત્ર : અધ્યાય ૧ સુત્ર ૬ની મુ. રામજીભાઈ કૃત ટીકા પાનુ ર૦,ર૧,રર •૬. જે.સિ.કોશ : ભાગ-૧ એકાંત ૧ પાનુ ૪૫૯, ૪૬૦ • વસ્તુનાં અનેકાંતસ્વરુપ અને એકાંતમાર્ગનાં આધારે ‘હું ઘમાત્મા છું' કઈ રીતે ? ૧. પુરુષાર્થસિદ્ધિ-ઉપાય : ગાથા રરપ ર. સર્વાર્થ સિદ્ધિ : ૧/૧૦/૭/૧, ૧/૧૦/૯૮/૨૯૩. તત્વાર્થરાજવાર્તિક : ૧/૧૦/ ૧/૪૯/૧૩, ૧/૧૦/૬-૭/૫o/૪; • ૪. વાયદીપિકા : અધિકાર ૧, પ્રકરણ ૧૦, પાનું ૧૧ • ૫. આલાપપધૃતિ : અધિકાર ૯
૬. તત્વાર્થ સૂત્ર : અધ્યાય ૧, સુત્ર ૧૦,૧૧,૧ર૭.ધવલ : ૯/૪, ૧,૪૫/૧૬૬/૧૦૮.કષાયપાહુડ : ૧ પ્રકરણ ૧૭૪/૨૧૦/ ૩૦ ૯. પરીણામુખ : પરિચ્છેદ ૧, સુત્ર-ર, પરીછેદ ૫, સુત્ર - ૧૦ ૧૦ જે.સિ. કોશ ભાગ-૩, પ્રમાણ : ૧, પાનું ૧૪૧, ૧૪ર • પામરદશાનાં આધારે પરમાત્મ સ્વભાવને ઓળખવાનો ઉપાય ૧. પ્રવચનસાર : ગાથા ૧૦,૯૮,૧૯૧ અને તેની ટીકા :: ર. સમયસાર : ગાથા ૧૧ થી ૧૮; આત્મખ્યાતિ : શ્લોક ૬ થી. ૧૪ :: ૩. પંચાધ્યાયી : ઉતરાર્ધ ગાથા ૭૩ :: ૪. પંચાતિકાયસંગ્રહ : ગાથા ૭૮ ની ટીકા :: ૫. બહેનશ્રીના વચનામૃત : નં. રરૂપ,ર૩૬,રપ૧,૮૧,ર૯૯,૩૦૫, ૩૮૪, ૪૦૪ ::૬. ગુરુદેવશ્રીનાં વચનામૃત : નં. ૬,૧૭,ર૮૧. • ઉપસંહાર ૧. સમયસાર ગાથા ૧૮૬