Book Title: Hu Parmatma chu
Author(s): Subhash Sheth
Publisher: USA Jain Swadhyay Mandir Songadh USA

View full book text
Previous | Next

Page 83
________________ ) હ૬ ( પ્રકરણ-૪ : “હું પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંત હૃદ્યગત કરવાનો ઉપાય પરમાત્મસ્વભાવને ઓળખવો તે છે. શુદ્ધાત્માના અસ્મલિત ચૈતન્ય-સ્વભાવને ઓળખી શકાય છે સ્વરૂપ માટે નવ તત્ત્વો અભૂતાર્થ એટલે કે અને આવી ઓળખાણ જ અજીવતત્ત્વની યથાર્થ અસત્યાર્થ છે. પણ તે જાણીતા છે અને તેના દ્વારા શ્રદ્ધા છે. આ રીતે અજીવતત્ત્વોનાં શ્રદ્ધાન દ્વારા પણ અજાણ્યા શુદ્ધાત્મા કે જે ભૂતાર્થ છે તેને ઓળખી પોતાના પરમાત્મસ્વભાવનો નિર્ણય થઈ શકે છે. શકાય છે. સમયસાર શાસ્ત્રમાં નવ તત્ત્વોના અધિકારો આસવ, બંધ, પુષ્ય, પાપ તત્ત્વો એ જીવના છે પણ તે દરેક અધિકારમાં જે તે તત્ત્વ દ્વારા પોતાના પરલક્ષે થતા વિકારી ભાવો છે. આ વિકારી જ્ઞાયક એવા પરમાત્મસ્વભાવનો પરિચય કરાવ્યો ભાવો પણ પોતાના અધિકારી આત્મદ્રવ્યનું જ છે. તેથી જેમ કોઈ ભૂસ્તર વિજ્ઞાનનો અભ્યાસ કરે પરિણમન છે. તેથી આ આસવ, બંધ, પુણ્ય, પાપ તો ખનિજ પથ્થરમાં રહેલ સોનાને જોઈ શકે છે જેવા પરિણામો પણ પોતાના પરિણામી પરમાત્મતેમ સમયસારનો અભ્યાસ કરનાર પણ પોતાની સ્વભાવને જ પ્રકાશનારા છે. આ કારણે વિકારમાં પામરદશામાં રહેલ પરમાત્મસ્વભાવને ઓળખી પણ અવિકારી આત્માને ઓળખવો, અશુદ્ધ શકે છે. અવસ્થામાં પણ શુદ્ધ સ્વભાવને જોવો, અલ્પજ્ઞતામાં પોતાના શુદ્ધાત્મા એટલે કે પરમાત્મસ્વભાવને પણ સર્વજ્ઞતાના સામર્થ્યને સમજવો, અપૂર્ણ ઓળખી ‘હું પરમાત્મા છું' એ સિદ્ધાંતને સમજીને પર્યાયની અંદર પણ પૂર્ણ સ્વભાવનો પરિચય કરવો તે હૃદયગત કરવા માટે આ નવતત્ત્વોનો અભ્યાસ જ આ આસવ, બંધ, પુણ્ય, પાપ તત્ત્વોની સાચી ઉપયોગી છે. તે આ રીતે – શ્રદ્ધા છે. આ રીતે આસ્રવાદિ તત્ત્વની શ્રદ્ધા દ્વારા પણ જીવતત્ત્વ એ પ્રમાણના વિષયભૂત સર્વાગી દ્રવ્ય- | | હું પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંતને સમજી શકાય છે. પર્યાયમય જીવદ્રવ્ય છે. આ જીવ દ્રવ્યમાં રાગ, સંવર, નિર્જરા, મોક્ષએ આત્માના વીતરાગી વેષ, મોહ, જીવસ્થાન, ગુણસ્થાન, માર્ગણાસ્થાન | શુદ્ધ ભાવો છે. આ શુદ્ધ ભાવો પોતાના શુદ્ધાત્માને જેવા અનેક પ્રકારના ભાવોની વચ્ચે તેના આશ્રયે ઉત્પન્ન થયેલા છે અને તે શુદ્ધાત્માનું જ આશ્રયભૂત પોતાનો પરમાત્મસ્વભાવ મોજૂદ હોય આંશિક સ્વરૂપ છે. પોતાના શુદ્ધાત્મા કે છે. જીવની ભિન્ન-ભિન્ન અવસ્થાઓની અંદર | પરમાત્મસ્વભાવની ઓળખાણ હોય તેને જ આવા એકરૂપ ત્રિકાળ સામાન્ય ધ્રુવ સ્વભાવ રહેલો છે. ભાવોની ઉત્પત્તિ હોય છે. તોપણ આ ભાવો તેને ઓળખવો તે જીવ તત્ત્વની સાચી શ્રદ્ધા છે. પોતાના પરમાત્મસ્વભાવનું જ પ્રતિનિધિત્વ આ રીતે જીવતત્ત્વની શ્રદ્ધા દ્વારા પોતાના કરનારા અને પોતાના પરમાત્મ-સ્વભાવને જ પરમાત્મસ્વભાવનો પરિચય થઈ શકે છે. પ્રત્યક્ષપણે પ્રકાશનારા છે. તેથી સંવર, નિર્જરા, મોક્ષતત્ત્વની સાચી શ્રદ્ધા દ્વારા પણ પોતાના જીવ સાથે સંબંધિત કર્મ-નોકદિ અજીવતત્ત્વ પરમાત્મસ્વભાવની પ્રતીતિ થઈ શકે છે. આ રીતે છે. અનાદિકાળથી જીવ-અજીવ પરસ્પર નિમિત્તનૈમિતિક સંબંધથી સંકળાયેલા છે. અજીવતત્ત્વ સંવરાદિ તત્ત્વો શ્રદ્ધા દ્વારા પણ હું પરમાત્મા છું' પરિચિત છે અને તેની સાથે સંબંધિત જીવતત્ત્વ સિદ્ધાંતને આત્મસાત્ કરી શકાય છે. પરિચિત નથી. પણ આ પરિચિત અજીવતત્ત્વ ઉપર મુજબ નવ તત્ત્વો પૈકી કોઈ પણ તત્ત્વ દ્વારા વડે જ અપરિચિત જીવતત્ત્વ અને તેમાં રહેલ | પોતાના પરમાત્મસ્વભાવને ઓળખી શકાય છે 76.

Loading...

Page Navigation
1 ... 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198