________________
) ૮ (
પ્રકરણ-૪ : ‘પરમાત્મા છું' સિદ્ધાંત હૃદ્યગત કરવાનો ઉપાય
તત્ત્વજ્ઞાનના સિદ્ધાંતો સંબંધી સાંકેતિક સંજ્ઞાઓ ૧. dcવજ્ઞાનનો અભ્યાસના
કે શબ્દોને પરિભાષા કહે છે. પરિભાષા સાથે સંબંધ નિચત ક્રમાનુસાર કરવો જોઈએ. ધરાવતાં શબ્દોને પારિભાષિક શબ્દો કહે છે. આ
પારિભાષિક શબ્દોની ધાતુ, તેની વ્યુત્પત્તિ, તેનો તત્ત્વજ્ઞાનના કોઈપણ સિદ્ધાંતને હૃદયગત કરતાં નિરુક્તિ અર્થ, આશય, તાત્પર્ય, પ્રયોજન, હેતુ પહેલા મૂળ તત્ત્વજ્ઞાનનો અભ્યાસ આવશ્યક હોય વગેરે સંબંધી જાણકારી પ્રાપ્ત કરવી તેને તેનો ભાવ છે. તત્ત્વજ્ઞાનનો આ અભ્યાસ તેના સિદ્ધાંતોને કહે છે. આવા પારિભાષિક શબ્દોના ભાવથી વાકેફ હદયગત થવામાં પણ સહાયક બને છે, પણ આ થવું તેને પારિભાષિક પરિચયનો અભ્યાસ કહે છે. અભ્યાસ તેના નિયત ક્રમાનુસાર કરવો જોઈએ.
તત્ત્વજ્ઞાનના કોઈપણ સિદ્ધાંતની સમજ મેળવતાં લૌકિક શિક્ષણમાં જેનો પ્રાથમિક અભ્યાસ જ કાચો
પહેલા તત્ત્વજ્ઞાન સંબંધી પારિભાષિક પરિચય હોય તે કોલેજના અભ્યાસમાં આગળ વધી શકતો
મેળવવો જરૂરી હોય છે. પારિભાષિક પરિચયના નથી. એકડો જ આવડતો ન હોય તેને ગણિતનું
અભ્યાસ વિના તત્ત્વજ્ઞાનના સિદ્ધાંતોની આંટીઘૂંટી કોઈ જ્ઞાન આવડતું નથી, ક્કકો-બારાક્ષરી
ઉકેલાતી નથી. આવડ્યા વિના લખતા-વાંચતા આવડે નહિ. પાયાનો નીચલો અભ્યાસ પાકો કર્યા વિના ઉપલા
હર કોઈ વિદ્યા, કલા કે વિજ્ઞાનની તેની પોતાની અભ્યાસમાં સફળતા આવતી નથી. તેમ |
આગવી પરિભાષા (Exclusive Terminology) તત્ત્વજ્ઞાન સંબંધી પાયાની બાબતો સમજ્યા
હોય જ છે. આવી પરિભાષા જાણ્યા વિના તેની વિના પારમાર્થિક તત્ત્વજ્ઞાનનો અભ્યાસ થઈ શકે
કોઈ વાત સમજી શકાતી નથી. વૈજ્ઞાનિકો નહિં. તેથી મૂળભૂત પારમાર્થિક તત્ત્વજ્ઞાનનો
વિજ્ઞાનની પરિભાષા (Science Terminology)માં અભ્યાસ તેના નિયત ક્રમાનુસાર કરવો જરૂરી છે.
વાત કરે છે ત્યારે સામાન્યજન શૂન્યમનસ્ક થઈને આ અભ્યાસનો ક્રમ નીચે મુજબ છે.
સાંભળતો રહી જાય છે. ડોક્ટરો તેમની વૈદકીય
પરિભાષા (Medical Terminology)માં દર્દ અન ૧.૧. પારિભાષિક પરિચયનો અભ્યાસ
દવા સંબંધી વાત કરે છે પણ દર્દી દિમૂઢ બનીને ૧.2. મrguત્રોનો અભ્યાસ
જોતો રહે છે. વકીલો કાયદાકીય પરિભાષા (Legal ૧.૩. દ્રવ્ય મામાન્યનો અભ્યાસ
Terminology)માં કોર્ટમાં દલીલો કરે છે પણાણ ૧.H. દ્રવ્ય વિષનો અભ્યાસ
અસીલને કોઈ સૂઝ પડતી નથી. અધિકારીઓ ૧૫. મોક્ષમાનો અભ્યાસ
વહીવટી ભાષા (Administrative
Terminology)માં વાત કરે છે ત્યારે અરજદારનો [.. પારિભાષિક પરિચયનો અભ્યાસ | કોઈ ગતાગમ પડતી નથી. તે જ રીતે પારમાર્થિક
તત્ત્વજ્ઞાનની પરિભાષાથી અજાણ મુમુક્ષુ પૂજ્ય પારમાર્થિક તત્ત્વજ્ઞાનના સિદ્ધાંતોને
| ગુરુદેવશ્રીના સી.ડી. પ્રવચનો સાંભળીને પણ કાંઈ લગતા પારિભાષિક શબ્દોના ભાવથી
સમજતો નથી. આ રીતે જે તે ક્ષેત્રથી માહિતગાર વાકેફ થવું તેને પારિભાષિક પશ્ચિયનો
| થવા માટે તે સંબંધી પારિભાષિક પરિચય જરૂરી અભ્યાસ કહે છે.
૧. દ્રવ્યની સ્વતંમતો
68
