________________
૪ મેહ ત્યાગ અષ્ટક
[૨૭
(૪) અનાદિ અનંત કર્મ પરિણામ રાજાના પાટનગર રૂપ ભવચક્ર નામના નગરમાં રહેવા છતાં એકેંદ્રિય આદિ નગરની પોળે પળે પુદ્ગલદ્રવ્યના જન્મ, જરા અને મરણ આદિ નાટકને જેતે મેહ. રહિત આત્મા ખેદ પામતે નથી.
ત્રીજી ગાથામાં ઔદચિકાદિ ભાવમાં મેહ, ન પામનાર પાપથી લેપાતો નથી એ જણાવ્યું છે. આ ગાથામાં ઔદયિકાદિ ભાવમાં મેહ ન થાય એ માટે કેવી વિચારણા–ભાવના રાખવી જોઈએ તે જણાવ્યું છે. તેવા પ્રકારના કર્મના ઉદયથી ઊભી થતી અનુકૂળ-પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિમાં આ બધું પુદ્ગલનું નાટક છે, મારું સ્વરૂપ નથી એમ વિચારવાથી રાગ-દ્વેષ રૂ૫ ખેદ થતું નથી. રાજા= કર્મપરિણામ. પિળ=એકેંદ્રિય આદિ. પ્રેક્ષક મેહરહિત આત્મા. પાટનગર=ભવચક. નાટક=જન્મ-- જરા–મરણ-સુખ–દુઃખ વગેરે. विकल्पचषकैरात्मा पीतमोहासवो ह्ययम् ।
भवोच्चतालमुत्तालप्रपञ्चमधितिष्ठति ॥५॥ . (૫) fa.— વિકલ્પ રૂ૫ મદિરા પીવાના પાત્રોથી – જેણે મોહ રૂપ મદિરા પીધી છે એ મર્ચ–આ ચા–જીવ દિ– ખરેખર! જ્યાં હાથ ઊંચા કરીને તાળીઓ આપ
