________________
૫. જ્ઞાન અષ્ટક
[૩૫
(૩) . – સ્વભાવની પ્રાપ્તિના સંસ્કારનું કારણ શાન – જ્ઞાન .- ઇચ્છાય છે. અત: – એનાથી ૩. બીજું g– તે ધ્યા. –માત્ર બુદ્ધિનું અંધપણું (છે.) ૨- અને તથી - તે પ્રમાણે મ.- મહાપુરુષથી ૩.– કહેવાયું છે. * (૩) જેનાથી આત્મસ્વભાવની પ્રાપ્તિ થાય તેવા સંસ્કારનું–વાસનાનું કારણ બને તે જ્ઞાન ઈષ્ટ છે. તે સિવાયનું જ્ઞાન બુદ્ધિનો અંધાપે છે. તે જ પ્રમાણે મહાત્મા પતંજલ ઋષિએ કહ્યું છે. અહીં પતંજલ ઋષિને પ્રથમ ચગદષ્ટિની અપેક્ષાએ મહાત્મા તરીકે જણાવેલ છે. 'वादांश्च प्रतिवादांश्च वदन्तोऽनिश्चितांस्तथा । तत्त्वान्तं नैव गच्छन्ति तिलपीलकवद् गतौ ॥४॥
(૪) .– તત્ત્વના નિર્ણય વિનાના વા.– પૂર્વપક્ષને જ – અને પ્ર. – ઉત્તરપક્ષને તથા – છ માસ સુધી કંઠશેષ થાય તે પ્રમાણે . – કહેનારા તો – ગમન કરવામાં લિ. – ઘાંચીના બળદની પેઠે . – તત્ત્વના પારને નૈવ .– પામતા જ નથી. - મહાત્મા પતંજલ ઋષિનું વચન* (૪) અનિર્ધારિત અર્થવાળા પૂર્વપક્ષ અને ઉત્તરપક્ષને કહેતાં કહેતાં છ માસ સુધી કઠશેષ કરે, પણ ગમન કરવામાં ઘાંચીના બળદની પેઠે
