________________
૧૯૬]
૨૭ વેગ અષ્ટક
ક્ષાએ ભક્તિ અનુષ્ઠાનમાં આલંબનના વિષય પ્રત્યે આદરભાવ અધિક હોય, અને આદર અધિક હેવાના. કારણે વિશુદ્ધિ વધારે હોય. જેમ કે–પત્ની અને માતા એ બંનેની ભેજનાદિ દ્વારા પાલન-પોષણની કિયા એક સરખી હોવા છતાં બંને પ્રત્યે ભાવમાં અંતર હોય છે. પત્ની પ્રત્યે પ્રીતિનો અને માતા પ્રત્યે ભકિતને ભાવ હોય છે, પત્નીના પાલનની કિયાની અપેક્ષાએ માતાના પાલનની ક્રિયામાં ચેકકસાઈ કાળજી વગેરે દ્વારા વિશેષ વિશુદ્ધિ હોય છે. આ રીતે અંતરના ભાવ અને ક્રિયાની વિશદ્ધિના. ભેદથી એક જ અનુષ્ઠાનના પ્રીતિ અને ભક્તિ એવા. બે ભેદ છે.
સઘળી ધર્મક્રિયાઓમાં શાસ્ત્રને લક્ષ્યમાં રાખીને સાધુઓની ઉચિત પ્રવૃત્તિ વચન અનુષ્ઠાન છે. વચન અનુષ્ઠાનના અતિશય અભ્યાસથી શાસ્ત્રના.
સ્મરણ વિના ચંદનગંધની જેમ સહજ ભાવે થતી પ્રવૃત્તિ અસંગ અનુષ્ઠાન છે.
વચન–અસંગ અનુષ્ઠાનમાં ભેદ – વચન અનુછાનમાં દરેક ઉચિત પ્રવૃત્તિ શાસ્ત્રમાં આમ વર્તવાની આજ્ઞા છે એમ શાસ્ત્રને યાદ કરીને થાય છે. અસંગાનુષ્ઠાનમાં દરેક ઉચિત પ્રવૃત્તિ શાસ્ત્રને યાદ
