________________
૩૨ સર્વનયાશ્રય અષ્ટક
[૨૨૭
તે સ્વભાવ છે જ. કારણ કે દરેક વસ્તુમાં અનંત ભા–ધર્મો છે. એટલે કઈ પણ નય વસ્તુના સ્વભાવની બહાર જ નથી. આને અર્થ એ થયે કે સર્વ ન વસ્તુના સ્વભાવમાં જ સ્થિર છે. હવે બીજી વાત. દરેક નય વસ્તુના કેઈ એક ભાવને (—ધર્મને) સ્વીકારે છે, જ્યારે વસ્તુ અનેકભાવાત્મક છે. (વારિત્રગુણીન: યાહિતિ સર્વનરાશ્રિતઃ=) આથી ચારિત્રગુણમાં લીન મુનિ સર્વ નને આશ્રય કરનારા હોય. અર્થાત્ સર્વનયોને માનનારા હોય. સર્વનયોને માનવાથી અનેક ધર્માત્મક વસ્તુ સિદ્ધ થાય.
દરેક નય પોતપોતાના અભિપ્રાયે સાચા હોવાથી સાધુએ સર્વનને સ્વીકાર કર જોઈએ એ આ ગાથાને સાર છે. આથી જ વિશેષાવશ્યક ભાષ્યમાં કહ્યું છે કે, “બધા ય નનું પરસ્પર વિરુદ્ધ બહુ પ્રકારનું વક્તવ્ય સાંભળીને સર્વનાથી શુદ્ધ તત્ત્વનું ગ્રહણ કરવું. કારણ કે ચારિત્ર અને જ્ઞાનમાં સ્થિત સાધુ મેક્ષ સાધક છે” (ત્રક્રિયા અને જ્ઞાન એ અને નાના સ્વીકાર કરનાર સાધુ મેક્ષ - સાધક છે.) ૧૪૪ વિ. આ. ભા. ગા. ૩૫૯૩