________________
૨૩૮]
ઉપસંહાર
(૯) ક્રિ. . – ક્રિયાથી કરેલે રાગાદિ લેશોને ક્ષય મં.- દેડકાના શરીરના ચૂર્ણ (અવયવોના ટુકડા) તુલ્ય છે, પુનઃ – અને જ્ઞા.– જ્ઞાનસારથી-શુદ્ધ ક્ષયોપશમભાવથી કરેલ કુલેશને ક્ષય – બાળેલા દેડકાના શરીરના ચૂર્ણ સમાન છે. f. – નિશ્ચિત-ચોકકસ. આ હકીકત નિ:સંદેહ છે.૧૫૦
નહિ બાળેલા દેડકાના શરીરના ચૂર્ણમાંથી વર્ષાદ થતાં ફરી અધિક દેડકાઓની ઉત્પત્તિ થાય છે. પણ બાળી નાખેલા દેડકાના શરીરમાંથી નવા દેડકાઓની ઉત્પત્તિ થતી નથી. તે પ્રમાણે જ્ઞાનરહિત કેવલ કિયાથી ક્ષય પામેલા કુલેશની નિમિત્ત મળતાં ફરી અધિક ઉત્પત્તિ થાય છે. ક્ષાપથમિક ભાવ રૂપ જ્ઞાનસારથી ક્ષય પામેલા લેશેની ફરી ઉત્પત્તિ થતી નથી. આ વિષયમાં અભ, દુર્ભ અને ભરત મહારાજા વગેરે સમ્યગ્દષ્ટિ જો દષ્ટાંત રૂપ છે. અભવ્ય કે દુર્ભવ્ય જીવ ઉચ્ચકેટિની કિયાના પ્રતાપે દેવલોકનાં કે મનુષ્યલકના રાજ્યાદિ સુખ પામે છે. પણ ત્યાં - સુખમાં ભાન ભૂલે છે. દબાવેલી સ્પ્રીંગની જેમ રાગાદિ દોષો જોરથી ઊછળે છે. સુખમાં આસક્ત બનીને પાપકર્મો બાંધે છે. પરિણામે દુર્ગતિમાં અનંત દુઃખ અનુભવે છે. ભરત મહારાજા જેવા ૧૫૦ કે. શ. ગા. ૮૬, , ૫. ગા. ૧૯૧–૧૯૨. '