________________
૨૦૬ ]
૨૮ નિયાગ અષ્ટક
અહંકારને ત્યાગ કરીને બ્રહ્મને–પરમાત્માને અર્પણ કરી દઈએ છીએ. આથી દરેક અનુષ્ઠાનમાં આ કાર્ય પરમાત્માએ કર્યું છે, મેં નથી કર્યું એવી બુદ્ધિ રહે છે. બ્રહ્માર્પણ કરવાથી આવી બુદ્ધિ રહેતી હોવાથી બ્રહ્માર્પણ બ્રહ્મયજ્ઞના અંતર્ભાવનું કારણ છે, એટલે કે પ્રેહ્માર્પણથી કર્મયજ્ઞને બ્રહ્મયજ્ઞમાં અંતર્ભાવ ( સમાવેશ) થઈ જાય છે. આથી જ્ઞાનયજ્ઞની જેમ કર્મયજ્ઞથી પણ આધ્યાત્મિક ભાવ રૂપ ફળ મળે છે.
ઉક્ત પૂર્વપક્ષનું આ ગાળામાં સમાધાન કરવામાં આવ્યું છે. બ્રહ્મયજ્ઞના અંતર્ભાવનું સાધન –કારણ બ્રહ્માર્પણ પણ યુક્ત છે. પણ કેવી રીતે? તમે જેવી રીતે બ્રહ્માર્પણ કરે છે તેવી રીતે નહિ! કિંતુ, (49તવમ દુતે=) પિતાના ર્તાપણના ભાવ રૂપ અહંકારને હામ થયે છતે જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મને (બ્રહ્માનૌક) જ્ઞાન રૂપ અગ્નિમાં હેમ કરવા રૂપ બ્રહ્માર્પણ યુક્ત છે. અર્થાત્ અહંકારને ત્યાગ કરીને જ્ઞાન રૂપ અગ્નિમાં જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મોને નાખવા જોઈએ. આ જ ઉત્તમ બ્રહ્માર્પણ છે. પિતે કરેલા અનુષ્ઠાનનું–કર્મનું ફળ પરમાત્માને અર્પણ કરવું, અને કાર્ય પિતે
