________________
૨૮ નિયામ અષ્ટક
[૨૦૧
ફળની આશાથી યજ્ઞ કરનારા અજ્ઞાની જીવો માટે ભલે કર્મયજ્ઞ સાવદ્ય અને સકામ હોય, પણ જ્ઞાન
ગીઓ માટે કર્મયજ્ઞ સાવદ્ય નથી અને સકામ પણ નથી, કેતુ બ્રહ્મયજ્ઞ–જ્ઞાનયજ્ઞ છે. કારણ કે જે ચિત્તની શુદ્ધિ કરે તે બ્રહ્મયજ્ઞ–જ્ઞાનયજ્ઞ. જ્ઞાનયેગીને આત્માનું જ્ઞાન થયું હોવાથી કર્મયજ્ઞમાં સ્વર્ગફળનો સંકલ્પ હોતો નથી. તથા તે પશુ વગેરેને દ્વેષપૂર્વક મારવા માટે નહિ, કિંતુ વેદવિહિત છે માટે કર્મયજ્ઞ કરે છે. આથી તેને કર્મયજ્ઞમાં હિંસાનું પાપ પણ લાગતું નથી. પશુ વગેરેને દ્વેષપૂર્વક મારવાની બુદ્ધિએ મારવાથી હિંસા થાય. ૨૫ આ પ્રમાણે જ્ઞાનગીને કર્મયજ્ઞમાં ફળસંક૯૫ને અને હિંસકબુદ્ધિને અભાવ હોવાથી તથા વેદવિહિત છે માટે કતવ્ય છે એ શુભ આશય હોવાથી ચિત્તશુદ્ધિ થાય છે. વેદાનુયાયીએની આવી દલીલને લક્ષ્યમાં રાખીને ગ્રંથકાર મહાત્માએ આ કલાકમાં તેમને પ્રત્યુત્તર આપે છે. [વનસ્વાર્ મન:શુઢવા=] વેદવિહિત હોવાથી કર્તવ્ય છે એવી બુદ્ધિથી ચિત્તની શુદ્ધિ થતી હોવાથી (યોનિ =) ગીને (કર્મયાંs ત્રહ્મયજ્ઞ =) કર્મયજ્ઞ
૧૨૫
પૂર્વ
બાળિવથ a fહેલા (મીમાંસાસૂત્ર ૧/૧/૨)