________________
૨૦ સિસમૃદ્ધિ અષ્ટક [૧૫૧ (૬) જ્ઞાન-દર્શન (=વિશેષ અને સામાન્ય બેધ) રૂપ ચંદ્ર-સૂર્ય જેનાં નેત્રો છે એવા, નરકગતિનો નાશ કરનારા અને સુખરૂપ સમુદ્રમાં લીન થયેલા ભેગીને કૃષ્ણથી જરા ય ઓછું નથી.
કૃષ્ણનાં ચંદ્ર અને સૂર્ય એ બે નેત્રો છે. તે નરકાસુરનો નાશ કરે છે. તે અષાઢ સુદ અગિયારસથી ક્ષીરસમુદ્રમાં શેષનાગની શય્યામાં પઢી જાય છે અને કારતક સુદ અગિયારસે જાગે છે એવું શિવધર્મના અનુયાયીઓ માને છે.
या सृष्टिब्रह्मणो बाह्या, बाह्यापेक्षावलम्बिनी । । मुनेः परानपेक्षान्त-गुणसृष्टिस्ततोऽधिका ॥७॥
(૭) 2. – બ્રહ્માની વ.– બાહ્ય કારણની અપેક્ષા રાખનાર ચા – જે વાહ્યા વૃદિ:- બાહ્ય જગત રૂપ સૃષ્ટિ છે, તતઃ– તેનાથી (બ્રહ્માની બાહ્ય સૃષ્ટિથી) મુનેઃ – મુનિની ૫. – બીજાની અપેક્ષાથી રહિત સં.-અંતરંગ ગુણની સૃષ્ટિ .- અધિક છે.
(૭) બ્રહ્માની બાહ્ય સૃષ્ટિ(=વિશ્વનિર્માણ)થી મુનિની આંતરિક ગુણસૃષ્ટિ (=આત્મગુણનું પ્રકટીકરણ) ઉત્કૃષ્ટ છે. કારણ કે બ્રહ્માની બાહ્યસૃષ્ટિ બાહા કારણની અપેક્ષા રાખે છે, જ્યારે મુનિની આંતરિક ગુણષ્ટિ પરની અપેક્ષાથી રહિત છે.