________________
૨૧ કવિપાકચિંતન અષ્ટક [૧૫૫ अर्वाक सर्वापि सामग्री, श्रान्तेव परितिष्ठति । विपाकः कर्मणः कार्य-पर्यन्तमनुधावति ॥६॥
(૬) સર્વાહ – નજીક (રહેલી) સર્વાઇપ – બધી ય સા. – કારણુયોજના ગ્રાન્તા ફુવ – જાણે થાકી ગઈ હોય તેમ . – રહે છે. . વિ. – કર્મનો વિપાક . – કાર્યના અંત સુધી ૩.– પાછળ દોડે છે.
(૬) નજીકમાં રહેલી બીજી બધી સામગ્રી ( કારણે) કર્મવિપાક વિના જાણે થાકી ગઈ હોય તેમ ઊભી રહે છે. કર્મને વિપાક કાર્યના છેડા સુધી દોડે છે.
કેઈ પણ એક કાર્યમાં અનેક કારણે હોય છે. એ બધા કારણોમાં કર્મવિપાક પ્રધાન કારણ છે. બીજા બધા કારણે હાજર હોવા છતાં જે કર્મવિપાક રૂપ કારણ ન આવે તે કાર્ય ન થાય. આ હકીકતને સમજવા ટૂંકમાં દષ્ટાંત જોઈએ. એક ગામમાં લગ્ન હતાં. લગ્નના સમયે બધા માણસો માંડવામાં હાજર થઈ ગયા. ગેરબાપા પણું આવી ગયા. વર-કન્યાને બેસાડવા માટે પાટલા ગોઠવાઈ ગયા. કન્યા પણ શણગાર સજીને તૈયાર હતી. પણ વરરાજા આવ્યા નહિ. પિતા વરરાજાને બોલાવવા ગયા. પણ વરરાજા દેખાયા નહિ. ક્યાંથી દેખાય ? વરરાજા ક્યારના ય રીસાઈને